-
1 φωνή
φωνή, ῆς, ἡ (s. prec. entry; Hom.+).① an auditory effect, sound, tone, noise the source of which is added in the gen.: of musical instruments (Pla., Rep. 3, 397a ὀργάνων; Eur., Tro. 127 συρίγγων; Plut., Mor. 713c ψαλτηρίου καὶ αὐλοῦ; Aristoxenus, Fgm. 6; Paus. Attic. α, 169; Ex 19:16, Is 18:3 and PsSol 8:1 σάλπιγγος; cp. ParJer 3:2; Is 24:8 κιθάρας; Aristobul. in Eus., PE 8, 10, 13=p. 144, 94f Holladay) σάλπιγγος Mt 24:31 v.l.; D 16:6. φωναὶ τῆς σάλπιγγος blasts of the trumpet Rv 8:13b; or of those who play them κιθαρῳδῶν 14:2d; 18:22a; cp. 10:7. Of the noise made by a millstone 18:22b. Of a shout produced by a crowd of people φωνὴ ὄχλου πολλοῦ 19:1, 6a (cp. Da 10:6 Theod.; also λαοῦ πολλοῦ PsSol 8:2). Of the sound caused by spoken words (Da 10:9; Just., D. 131, 2 μηδὲ μέχρι φωνῆς) ἡ φωνὴ τοῦ ἀσπασμοῦ σου Lk 1:44. φωνὴ ῥημάτων sound of words Hb 12:19. Cp. 1 Cl 27:7 (Ps 18:4). ἔσομαι φωνή I will be just a meaningless sound (in contrast to Ignatius functioning as a λόγος θεοῦ [=meaningful expression of God] if his adherents abstain from pleas in his behalf) IRo 2:1 (s. ἠχώ). Abs. of the sound made by a wail of sorrow (cp. TestJob 40:9; TestIss 1:4) Mt 2:18 (Jer 38:15). μεγάλη φωνὴ ἐγένετο ἐν τ. οὐρανῷ GPt 9:35.—Of musical instruments it is said that they φωνὴν διδόναι produce sound (in ref. to mere sonant capability in contrast to distinguishable notes) 1 Cor 14:7f.—In Rv we have ἀστραπαὶ καὶ φωναὶ καὶ βρονταί (cp. Ex 19:16) 4:5; 8:5; 11:19; 16:18 (are certain other sounds in nature thought of here in addition to thunder, as e.g. the roar of the storm? In Ex 19:16 φωναὶ κ. ἀστραπαί are surely thunder and lightning. But in Ex 9:23, 28; 1 Km 12:18 the mng. of φωναί remains unclear. Cp. also Esth 1:1d φωναί, βρονταί).—Freq. in imagery: of wind sound J 3:8; cp. Ac 2:6. Of thunderclap (1 Km 7:10; GrBar 6:13) Rv 6:1; 14:2c; 19:6c. Of roar of water (Ezk 1:24b) 1:15b; 14:2b; 19:6b. Of whirring of wings (Ezk 1:24a) 9:9a. Of the clatter of chariots 9:9 b (cp. Ezk 3:13; 26:10).② the faculty of utterance, voice (Tat. 15:3 προύχει τῶν θηρίων ὁ ἄνθρωπος κατὰ τὴν ἔναρθον φωνήν=humankind excels beasts in articulate utterance)ⓐ gener. of sonant aspect: any form of speech or other utterance w. the voice can take place μετὰ φωνῆς μεγάλης Lk 17:15; ἐν φωνῇ μεγάλῃ Rv 5:2; 14:7, 9; mostly φωνῇ μεγάλῃ (TestAbr A 5 p. 82, 20f [Stone p. 12]; ParJer 2:2; Achilles Tat. 8, 1, 1; SibOr 3, 669; 5, 63) Mt 27:46, 50; Mk 1:26; 5:7; 15:34; Lk 1:42 v.l. (s. κραυγή 1b); 4:33; 8:28; 19:37; J 11:43; Ac 7:57, 60; 8:7; Rv 6:10; 7:2, 10 al.; IPhld 7:1a. μεγάλῃ τῇ φωνῃ (Diod S 1, 70, 5; 8, 23, 3; Lucian, Hist. Conscr. 1, Tim. 9; ParJer 9:8; Jos., Bell. 6, 188) Ac 14:10 v.l. 26:24; ἐν ἰσχυρᾷ φωνῇ Rv 18:2. ἐν φωνῇ μιᾷ IEph 4:2; μιᾷ φ. (Pla., Laws 1, 634e; Diod S 11, 9, 3; 11, 26, 6; 19, 81, 2; Ael. Aristid. 24, 4 K.=44 p. 825 D.; Lucian, Nigr. 14) ApcPt 5:19.—αἴρειν φωνήν (αἴρω 1b) Lk 17:13; πρός τινα Ac 4:24. ἐπαίρειν φωνήν (ParJer 9:14; s. ἐπαίρω 1) Lk 11:27; Ac 2:14; 14:11; 22:22; AcPl Ha 6, 33. ἀκούειν τῆς φωνῆς τινος hear someone speaking or calling (TestAbr B 3 p. 107, 10 [Stone p. 62]; TestJob 42:3; TestJos 9:4; ParJer 3:10) J 5:25, 28; 10:3; Hb 3:7, 15; 4:7 (the last three Ps 94:7); w. a neg. and acc. (φωνήν) Mt 12:19 (cp. Is 42:2); J 5:37. The same expr.=listen to someone’s speech or call, follow someone (Gen 3:17) 10:16, 27; 18:37; Rv 3:20; B 8:7; cp. 9:2 (s. Ex 15:26).—(ἡ) φωνὴ (τοῦ) νυμφίου (cp. Jer 25:10) J 3:29 (cp. Arrian, Cyneg. 17, 1 the dogs χαίρουσιν τὴν φωνὴν τοῦ δεσπότου γνωρίζουσαι); Rv 18:23.ⓑ voice as it varies from individual to individual or fr. one mood to another (X., An. 2, 6, 9; Gen 27:22; Tat. 5:2) ἐπιγνοῦσα τὴν φωνὴν τοῦ Πέτρου Ac 12:14. Cp. J 10:4f (s. Ael. Aristid. 46 p. 320, horses). ἤθελον ἀλλάξαι τὴν φωνήν μου Gal 4:20 (ἀλλάσσω 1; φωνή=tone: Diod. S 8, 5, 4 πᾶσαν φωνήν=every variation in tone; Artem. 4, 56 p. 235, 15).ⓒ that which the voice gives expression to: call, cry, outcry, loud or solemn declaration (Sb 7251, 21 [III/IV A.D.]=order, command) ὁ Ἰησοῦς ἀφεὶς φωνὴν μεγάλην Mk 15:37. φωνὴ ἐγένετο μία a single outcry arose Ac 19:34 (cp. Jos., Vi. 133). Cp. 22:14; 24:21. Pl. (Ael. Aristid. 52, 3 K.=28 p. 551 D.: ἦσαν φωναί; Jos., Vi. 231, Ant. 15, 52) φωναὶ μεγάλαι loud cries Lk 23:23a; cp. 23b. ἐλάλησαν αἱ βρονταὶ τὰς ἑαυτῶν φωνάς the thunders sounded forth their crashing peals Rv 10:3b. θεοῦ φωνὴ (D φωναί) καὶ οὐκ ἀνθρώπου (this is) the utterance of a god and not of a mere mortal Ac 12:22 (Just., D. 119, 6 τῇ φωνῇ τοῦ θεοῦ; cp. 21, 1 αἱ φωναὶ αὐτοῦ; Plut., Mor. 567f: a divine φωνή sounds forth fr. a φῶς μέγα that appears suddenly; Ael. Aristid. 45 p. 11 D.: Πυθίας φωνή; Epict. 3, 23, 20 ἰδοὺ φωναὶ φιλοσόφου; 3, 22, 50; Biogr. p. 454 people received sayings of Hippocr. ὡς θεοῦ φωνὰς κ. οὐκ ἀνθρωπίνου προελθούσας ἐκ στόματος). φωνὴ ἐνεχθεῖσα αὐτῷ a declaration (was) borne to him 2 Pt 1:17; cp. vs. 18. Also of sayings in scripture αἱ φωναὶ τῶν προφητῶν Ac 13:27 (Ath. 9, 1; cp. Diod S 19, 1, 4 ἡ Σόλωνος φωνή; 20, 30, 2 τῆς τοῦ μάντεως [=τοῦ δαιμονίου] φωνῆς; Diog. L. 8, 14 sayings of Pythagoras). Of apostolic tradition τὰ παρὰ ζώσης φωνῆς καὶ μενούσης Papias (2:4) (s. ζάω, end; on Papias’ ‘living voice’ s. ABaum, NTS 44, ’98, 144–51).ⓓ In accordance w. OT and Jewish usage gener. (s. Bousset, Rel.3 315. The Socratic δαιμόνιον [=ὁ θεός Ep. 1, 7] is called ἡ φωνή: Socrat., Ep. 1, 9 [p. 222, 34 Malherbe] τὸ δαιμόνιόν μοι, ἡ φωνή, γέγονεν, cp. Pla., Apol. 31d) ‘the voice’ oft. speaks, though the (heavenly) speaker neither appears nor is mentioned (cp. PGM 3, 119 ἐξορκίζω σε κατὰ τῆς ἑβραικῆς φωνῆς.—In most cases the divine voice is differentiated fr. the divinity: Theopompus [IV B.C.]: 115 Fgm. 69 Jac. [in Diog. L. 1, 115] when Epimenides wishes to build τὸ τῶν Νυμφῶν ἱερόν: ῥαγῆναι φωνὴν ἐξ οὐρανοῦ ‘Ἐπιμενίδη, μὴ Νυμφῶν, ἀλλὰ Διός’=[when E. was building] a shrine for the Nymphs: a voice cried out from heaven, “Epimenides! Not for the Nymphs, but for Zeus!”; Plut., Mor. 355e; 775b; Oenomaus in Eus., PE 5, 28, 2 Lycurgus receives the laws ὑπὸ τῆς θεοῦ φωνῆς in Delphi; Artapanus; 726 Fgm. 3, 21 Jac. [in Eus., PE 9, 27, 21]; Jos., Ant. 1, 185 φ. θεία παρῆν; 3, 90 φ. ὑψόθεν; cp. 2, 267) ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα (on the voice fr. heaven s. the lit. s.v. βαπτίζω 2a; also JKosnetter, D. Taufe Jesu ’36, esp. 140–90, and FDölger, Ac V/3, ’36, 218–23) Mt 3:17; cp. 17:5. ἦλθεν φ. (ἐκ) Mk 9:7 v.l.; J 12:28; 30 v.l. (TestAbr A 10 p. 88, 15 [Stone p. 24] al.; cp. Ps. Callisth, 1, 45, 2f ἦλθεν φωνὴ ἀπὸ τοῦ ἀδύτου the divine saying follows in direct discourse). ἐξῆλθεν φ. Rv 16:17 (ἐκ); 19:5 (ἀπό τοῦ θρόνου). γίνεται (ἐγένετο) φ. (ἐκ: Plut., Agis et Cleom. 807 [28, 3]: φωνὴν ἐκ τοῦ ἱεροῦ γενέσθαι φράζουσαν; Ael. Aristid. 40, 22 K.=5 p. 62 D.: φωνῆς θείας γενομένης … ἐκ τοῦ μητρῴου [=temple of the Mother of the Gods]) Mk 1:11; 9:7; Lk 3:22; 9:35f; J 12:30 (v.l. ἦλθεν; s. above); Ac 10:13, 15 (both πρὸς αὐτόν); MPol 9:1a; GEb 18, 37 (verb of origin understood), cp. ibid. ln. 38; ἐγένετο φ. κυρίου Ac 7:31 (cp. Jos., Vi. 259 ἐγένοντο φωναί). ἀπεκρίθη φ. ἐκ τ. οὐρανοῦ 11:9; ἦχος φωνῆς μοι ἀπεκρίθη Hv 4, 1, 4. ἀκούειν φωνήν hear a voice (also w. such additions as λέγουσαν, ἐκ w. gen. of place, μεγάλην, gen. of the speaker) Ac 9:4; 22:9; 26:14; Rv 6:6f; 9:13; 10:4, 8; 12:10; 14:2; 18:4; MPol 9:1b; EpilMosq 4; φωνῆς w. the same mng. (w. corresp. additions) Ac 9:7; 11:7; 22:7 (MMeyer, The Light and Voice on the Damascus Road: Forum 2, ’86, 27–35 [Nag Hammadi pp. 30–32]); Rv 11:12; 14:13; 16:1; 21:3; GPt 10:41. Paul speaks διὰ φωνῆς πνεύματος ἁγίου AcPl Ha 11, 5.ⓔ special cases: ἐπέστρεψα βλέπειν τὴν φωνὴν ἥτις ἐλάλει μετʼ ἐμοῦ I turned around to see (to whom) the voice that was speaking to me (belonged) Rv 1, 12 (cp. X., Hell. 5, 1, 22 σκεψόμενοι τίς ἡ κραυγή; Aesop 248b H.=141 P.=146 H-H. ἐπεστράφη πρὸς τὴν φ.). φ. βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ (it is) the voice of one calling out in the wilderness (Is 40:3; cp. En 9:2; Jos., Bell. 6, 301) Mt 3:3; Mk 1:3; Lk 3:4. Referring to Is 40:3, John the Baptist applies its words to himself J 1:23 the voice of one calling out in the wilderness (Ael. Aristid. 49, 5 K.=25 p. 489 D.: φ. λέγοντός του ‘τεθεράπευσαι’; Ps.-Pla., Axioch. 1 p. 364a φωνὴ βοῶντός του).—B 9:3.③ a verbal code shared by a community to express ideas and feelings, language (Aeschyl., Hdt. et al.; Cebes 33, 6; Aelian, VH 12, 48; Herodian 5, 3, 4; Diog. L. 8, 3; SEG VIII, 548, 17 [I B.C.]; PLond I, 77, 13 p. 232 [Christ. VIII A.D.]; PGM 12, 188 πᾶσα γλῶσσα κ. πᾶσα φωνή; Gen 11:1; Dt 28:49; 2 Macc 7:8, 21, 27; 4 Macc 12:7; Jos., C. Ap. 1, 1; 50; 73 al.; Just., A I, 31, 1; Tat. 37, 1; Mel., P. 29, 199) 1 Cor 14:10f; 2 Pt 2:16 (an animal w. ἀνθρώπου φ. as Appian, Bell. Civ. 4:4 §14 βοῦς φωνὴν ἀφῆκεν ἀνθρώπου; schol. on Appolon. Rhod. 2, 1146 ὁ κριὸς ἀνθρωπίνῃ χρησάμενος φωνῇ; sim. TestAbr A 3 p. 79, 19 [Stone p. 6]; sim. TestAbr B 3 p. 107, 10 [St. p. 62] a tree; ParJer 7:2 an eagle; Philo, Op. M. 156); Dg 5:1. ὁ λέων εἶπεν μιᾷ φωνῇ AcPlHa 5, 4 (on the probability that μια was misread for θεια s. the editor’s note, p. 41, 4).—B. 1248; 1260. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv. -
2 παρουσία
παρουσία, ας, ἡ (πάρειμι; Trag., Thu.+)① the state of being present at a place, presence (Aeschyl. et al.; Herm. Wr. 1, 22; OGI 640, 7, SIG 730, 14; Did.; cp. Hippol., Ref. 7, 32, 8 ‘existence’) 1 Cor 16:17; Phil 2:12 (opp. ἀπουσία). ἡ π. τοῦ σώματος ἀσθενής his bodily presence is weak i.e. when he is present in person, he appears to be weak 2 Cor 10:10.—Of God (Jos., Ant. 3, 80; 203; 9, 55) τῆς παρουσίας αὐτοῦ δείγματα proofs of his presence Dg 7:9 (cp. Diod S 3, 66, 3 σημεῖα τῆς παρουσίας τοῦ θεοῦ; 4, 24, 1).② arrival as the first stage in presence, coming, advent (Soph., El. 1104; Eur., Alc. 209; Thu. 1, 128, 5. Elsewh. mostly in later wr.: Polyb. 22, 10, 14; Demetr.: 722 Fgm. 11, 18 Jac.; Diod S 15, 32, 2; 19, 64, 6; Dionys. Hal. 1, 45, 4; ins, pap; Jdth 10:18; 2 Macc 8:12; 15:21; 3 Macc 3:17; TestAbr A 2 p. 78, 26 [Stone p. 4]; Jos., Bell. 4, 345, Vi. 90; Tat. 39, 3).ⓐ of human beings, in the usual sense 2 Cor 7:6f. ἡ ἐμὴ π. πάλιν πρὸς ὑμᾶς my coming to you again, my return to you Phil 1:26.—RFunk, JKnox Festschr. ’67, 249–68.ⓑ in a special technical sense (difft. JWalvoord, BiblSacr 101, ’44, 283–89 on παρ., ἀποκάλυψις, ἐπιφάνεια) of Christ (and the Antichrist). The use of π. as a t.t. has developed in two directions. On the one hand the word served as a sacred expr. for the coming of a hidden divinity, who makes his presence felt by a revelation of his power, or whose presence is celebrated in the cult (Diod S 3, 65, 1 ἡ τοῦ θεοῦ π. of Dionysus upon earth; 4, 3, 3; Ael. Aristid. 48, 30; 31 K.=24 p. 473 D.; Porphyr., Philos. Ex Orac. Haur. II p. 148 Wolff; Iambl., Myst. 2, 8; 3, 11; 5, 21; Jos., Ant. 3, 80; 203; 9, 55; report of a healing fr. Epidaurus: SIG 1169, 34).—On the other hand, π. became the official term for a visit of a person of high rank, esp. of kings and emperors visiting a province (Polyb. 18, 48, 4; CIG 4896, 8f; SIG 495, 85f; 741, 21; 30; UPZ 42, 18 [162 B.C.]; PTebt 48, 14; 116, 57 [both II B.C.]; O. Wilck II, 1372; 1481. For the verb in this sense s. BGU XIII, 2211, 5.—O. Wilck I 274ff; Dssm., LO 314ff [LAE 372ff]; MDibelius, Hdb. exc. after the expl. of 1 Th 2:20). These two technical expressions can approach each other closely in mng., can shade off into one another, or even coincide (Ins. von Tegea: BCH 25, 1901 p. 275 ἔτους ξθ´ ἀπὸ τῆς θεοῦ Ἁδριανοῦ τὸ πρῶτον ἰς τὴν Ελλάδα παρουσίας).—Herm. Wr. 1, 26 uses π. of the advent of the pilgrim in the eighth sphere.α. of Christ, and nearly always of his Messianic Advent in glory to judge the world at the end of this age: Mt 24:3 (PSchoonheim, Een semasiolog. onderzoek van π. ’53); 1 Cor 1:8 v.l.; 15:23; 2 Th 2:8 (on the expr. ἐπιφάνεια παρουσίας s. FPfister, Pauly-W. Suppl. IV ’24, 322); 2 Pt 3:4; 1J 2:28; Dg 7:6; Hs 5, 5, 3. ἡ π. τοῦ υἱοῦ τ. ἀνθρώπου Mt 24:27, 37, 39 (cp. the suggestion of retribution SIG 741, 21–23; 31f). ἡ π. τοῦ κυρίου 1 Th 4:15; Js 5:7f. ἡ π. τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ 1 Th 3:13; cp. 2:19. ἡ π. τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ 5:23; 2 Th 2:1 (on the use in 1 and 2 Th s. RGundry, NTS 33, ’87, 161–78); 2 Pt 1:16 (δύναμις w. παρουσία as Jos., Ant. 9, 55; cp. Ael. Aristid. 48, 30 K. [both passages also b above]).—This explains the expr. ἡ π. τῆς τοῦ θεοῦ ἡμέρας the coming of the Day of God 2 Pt 3:12.—EvDobschütz, Zur Eschatologie der Ev.: StKr 84, 1911, 1–20; FTillmann, D. Wiederkunft Christi nach den paulin. Briefen 1909; FGuntermann, D. Eschatol. des hl. Pls ’32; BBrinkmann, D. Lehre v. d. Parusie b. hl. Pls u. im Hen.: Biblica 13, ’32, 315–34; 418–34; EHaack, E. exeg.-dogm. Studie z. Eschatol. über 1 Th 4:13–18: ZST 15, ’38, 544–69; OCullmann, Le retour de Christ2 ’45; WKümmel, Verheissg. u. Erfüllg.2 ’53; TGlasson, The Second Advent ’45; AFeuillet, CHDodd Festschr. ’56 (Mt and Js).—On delay of the Parousia WMichaelis, Wikenhauser Festschr. ’53, 107–23; EGrässer, D. Problem der Parousieverzögerung (synopt and Ac), ’57.—JATRobinson, Jesus and His Coming, ’57.β. in our lit. prob. only in a few late pass. of Jesus’ advent in the Incarnation (so TestLevi 8:15; TestJud 22:2; Just., A I, 52, 3, D. 14, 8; 40, 4; 118, 2 ἐν τῇ πάλιν παρουσίᾳ; Ps.-Clem., Hom. 2, 52; 8, 5; Orig., C. Cels. 6, 68, 5; Hippol., Ref. 9, 30, 5) τὴν παρουσίαν τοῦ σωτῆρος, κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸ πάθος αὐτοῦ καὶ τὴν ἀνάστασιν IPhld 9:2; PtK 4 p. 15, 33. But 2 Pt 1:16 (s. α above) can hardly be classed here.γ. Sense α gave rise to an opposing use of π. to designate the coming of the Antichrist (s. ἄνομος 4; Iren. 3, 7, 2 [Harv. II 26f]; Orig., C. Cels. 6, 45, 5) in the last times οὗ ἐστιν ἡ π. κατʼ ἐνέργειαν τοῦ σατανᾶ whose coming is in keeping with / in line with Satan’s power 2 Th 2:9. KThraede, Grundzüge griechisch-römischer Brieftopik ’70, 95–106.—New Docs 4, 167f. DELG s.v. εἰμί. M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv. -
3 ζωή
ζωή, ῆς, ἡ (Hom.+; in Hom. ‘living’=‘substance, property’, without which there would not be life; after Hom. ‘life, existence’ opp. death, then ‘way of life’ Hdt. 4, 112)① life in the physical sense, life ἐν σαρκὶ ζ. Orig., C. Cels. 6, 59, 8)ⓐ opp. θάνατος (Pind. et al.; Lucian, Tox. 38; Sir 37:18; Pr 18:21; Philo; Just., A I, 57, 3; Mel., P. 49, 355) Ro 8:38; 1 Cor 3:22; Phil 1:20. ἐν τῇ ζωῇ σου during your life Lk 16:25 (s. Sir 30:5); cp. 12:15; Ac 8:33 (Is 53:8); Js 4:14; 1 Cl 16:8 (Is 53:8); 17:4 (cp. Job 14:5); 20:10; Hm 3:3. πᾶς χρόνος τῆς ζωῆς ἡμῶν B 4:9 (cp. PsSol 17:2; JosAs 13:12). πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς αὐτῶν Hs 9, 29, 2; cp. GJs 4:1; τὰς λοιπὰς τῆς ζωῆς ἡμέρας Hv 4, 2, 5; cp. v 5, 2; m 12, 2; Hs 6, 3, 6. τὴν ἐσχάτην ἡμέραν τῆς ζωῆς αὐτοῦ Hv 3, 12, 2. ἐν τῇ ζ. ταύτῃ in this life 1 Cor 15:19; also ζ. ἡ νῦν (opp. ἡ μέλλουσα) 1 Ti 4:8 (Tat. 14, 2). τέλος ζωῆς end of life Hb 7:3 (TestAbr A 1 p. 78, 5 [Stone p. 4]). ζωὴ κ. πνοή life and breath Ac 17:25 (cp. Gen 2:7; 7:22). πνεῦμα ζωῆς breath of life Rv 11:11 (cp. Gen 6:17; 7:15; TestAbr A 18 p. 100, 31 [Stone p. 48]). ψυχὴ ζωῆς living thing 16:3 (cp. Gen 1:30; Just., D. 6, 1 ἡ ψυχὴ ἤτοι ζωή ἐστιν ἢ ζωὴν ἔχει). πρὸς ζωῆς necessary for life 1 Cl 20:10. Of the indestructible life of those clothed in the heavenly body 2 Cor 5:4. The life of the risen Christ also has this character Ro 5:10; 2 Cor 4:10f; ζ. ἀκατάλυτος Hb 7:16. ὁδοὶ ζωῆς Ac 2:28 (Ps 15:11). Christ is ἐν θανάτῳ ζ. ἀληθινή IEph 7:2.ⓑ means of sustenance, livelihood (Hdt. et al.; Sir 4:1; 29:21) Hs 9, 26, 2.ⓒ the course or mode of one’s life (cp. βίος 1) Hm 8, 4 and 9; 11, 7 and 16; Hs 9, 16, 2 al. In some of these pass. a transition to the moral aspect is apparent.② transcendent life, lifeⓐ God and Christα. God as ζωή Dg 9:6b; as ζωὴ αἰώνιος 1J 5:20. Of the cross IEph 18:1. It is true of God that ἔχει ζωὴν ἐν ἑαυτῷ J 5:26a. God’s commandment is eternal life 12:50 (cp. Philo, Fug. 198 God is the πρεσβυτάτη πηγὴ ζωῆς; Herm. Wr. 11, 13; 14; 12, 15 God the πλήρωμα τ. ζωῆς; PGM 3, 602 [s. Rtzst., Mysterienrel.3 286, ln. 11]; the deity called Νοῦς as ζωή and φῶς Herm. Wr. 1:9, 12, 17, 21, 32; 13:9, 18, 19. Cp. also Ps 35:10; 55:14; SibOr Fgm. 3, 34; JosAs 8:10f al.).β. of Christ, who received life fr. God J 5:26b (ἡ ζωὴ τῆς πίστεως ParJer 9:14). ἐν αὐτῷ ζ. ἦν 1:4a; cp. 1J 5:11b. He is the ἀρχηγὸς τ. ζωῆς Ac 3:15, the λόγος τ. ζωῆς 1J 1:1; cp. vs. 2, the ἄρτος τ. ζωῆς J 6:35, 48; cp. vs. 33 (EJanot, Le pain de vie: Gregorianum 11, 1930, 161–70), also simply ζωή 11:25; 14:6 or ἡ ζ. ὑμῶν Col 3:4; cp. B 2, 10; IMg 9:1. Since the life in him was τὸ φῶς τ. ἀνθρώπων J 1:4b, people through following him obtain τὸ φῶς τ. ζωῆς 8:12 (on the combination of light and life cp. 1QS 3, 7 and the Orph. Hymns to Helios no. 8, 18 Qu. ζωῆς φῶς, as well as Christian ins of Rome [Ramsay, Luke the Physician 1908 p. 375, 238 A.D.], where a father calls his dead son γλυκύτερον φωτὸς καὶ ζοῆς; s. also α above).—SBartina, La vida como historia en J 1:1–18, Biblica 49, ’68, 91–96.ⓑ The discussion now turns naturally to the life of the believers, which proceeds fr. God and Christ.α. without (clear) eschatol. implications, of the life of grace and holiness ἐν καινότητι ζωῆς περιπατεῖν walk in (i.e. live) a new life Ro 6:4; cp. IEph 19:3. ἀπηλλοτριωμένοι τ. ζωῆς τ. θεοῦ estranged fr. the life of God Eph 4:18 (cp. Philo, Post. Cai. 69 τῆς θεοῦ ζωῆς ἀπεσχοινίσθαι). ἡ ζωὴ τ. ἀνθρώπων the (true) life of persons (in God) Hm 2:1.—Of the life of salvation and of glory. It is ζ. κυρίου B 1:4 (cp. PGM 12, 255 κύριε τ. ζωῆς; 13, 783) or ζ. ἐν Χρ. Ἰησοῦ 2 Ti 1:1; cp. ζωὴν ὑμῖν ὁ κύριος χαρίζεται Hs 9, 28, 6; effected by his words or by the proclamation of the gospel: ῥήματα ζ. αἰωνίου J 6:68; cp. vs. 63. τὰ ῥήματα τῆς ζ. ταύτης Ac 5:20. λόγος ζωῆς word of life Phil 2:16; cp. 2 Ti 1:10; 2 Cor 4:12. Hence the apostle, proclaiming the gospel, can term himself the bearer of the ‘fragrance of Christ’, leading those appointed to this bliss, the rescued ἐκ ζωῆς εἰς ζωήν from life to life (i.e., as it seems, ever more deeply into the divine life) 2 Cor 2:16.—The Spirit stands w. Christ as the power of life πνεῦμα τῆς ζωῆς ἐν Χρ. Ἰησοῦ the spirit of life in Chr. J. Ro 8:2; cp. vss. 6, 10 and J 6:63.—Like the words of Christ, the divine ἐντολή is also to bring life Ro 7:10; Hm 7:5; Hs 8, 7, 6. This ζ. is regarded as God’s gift ζ. ἐν ἀθανασίᾳ 1 Cl 35:2. W. ἀφθαρσία 2 Ti 1:10; 2 Cl 14:5; IPol 2:3. W. γνῶσις D 9:3; Dg 12:3–7. W. εὐσέβεια 2 Pt 1:3. W. εἰρήνη Ro 8:6. W. σωτηρία 2 Cl 19:1. ἀγάπην ἥτις ἐστὶν ἀρχὴ ζωὴς καὶ τέλος IEph 14:1. Christians, who truly belong to the ἐκκλησία τῆς ζωῆς 2 Cl 14:1, are heirs of life, the gift of grace 1 Pt 3:7. This life, as long as they are in the body, κέκρυπται σὺν τ. Χριστῷ ἐν τῷ θεῷ is hidden with Christ in God Col 3:3. Those who forfeit their ζ. (=their real life in contrast to their physical existence as ψυχή) are excluded fr. the life of glory Hv 1, 1, 9; Hs 6, 2, 3; 8, 6, 4; 6; 8, 8, 2f; 5; 9, 21, 4.—Cp. also Ac 11:18 (s. 1QS 3, 1); 13:46, 48. ἡ ὁδὸς τῆς ζ. D 1:2; 4:14. τὰς τρίβους τῆς ζ. Hs 5, 6, 3. Esp. in Johannine usage the term ζ. is copiously employed, as a rule to designate the result of faith in Christ; in most cases it is stated expressly that the follower of Jesus possesses life even in this world: ἔχειν ζωήν (Theophr. in a scholion on Pla. 631c εἰ ζωὴν εἶχεν ὁ πλοῦτος=‘had life, were alive’) J 3:15f, 36a; 5:24a, 40; 6:40, 47, 51, 53f; 10:10; 20:31; 1J 3:15; 5:12ab, 13. διδόναι ζωήν (cp. Sb 8202, 3 [105 B.C.]) J 10:28; 17:2; 1J 5:11.—Cp. 5:16. ὁρᾶν ζωήν J 3:36b. μεταβεβηκέναι ἐκ τ. θανάτου εἰς τ. ζωήν to have passed fr. death into life J 5:24; 1J 3:14. Hence in the eschatol. pass. J 5:29 ἀνάστασις ζωῆς means not a resurrection to enter life (cp. 2 Macc 7:14 and MPol 14:2, where ἀνάστασις ζωῆς αἰ., it seems, is res. to everlasting life), but a resurrection which corresponds to the Christian’s possession of life here and now, a resurrection proceeding from life. J is fond of calling this Life ζ. αἰώνιος, as in many pass. just cited (s. αἰώνιος 3) J 3:15f, 36; 4:14, 36; 5:24, 39; 6:27, 40, 47, 54, 68; 10:28; 12:25, 50; 17:2f; 1J 1:2; 2:25; 3:15; 5:11, 13, 20. But the use of this expr. in our lit. is by no means limited to J and 1J; it is also found in Mt, Mk, Lk, Ac, Ro, Gal, 1 Ti, Tit, Jd, 2 Cl, Ign, MPol, Hermas, Didache (Just., Mel., Ath.; Orig., C. Cels. 2, 77, 31 [w. ἀνάστασις]; cp. αἴδιος ζ. Tat. 14, 2) w. unmistakable eschatol. connotation.β. ζ. (and ζ. αἰώνιος; cp. 1QS 4:7 and s. J 3:15 al.; opp. ἀπώλεια TestAbr B 8 p. 113, 2 [Stone p. 74]) is used of life in the blessed period of final consummation, in the foll. pass.: ἐν τῷ αἰῶνι τῷ ἐρχομένῳ ζ. αἰ. in the coming age eternal life Mk 10:30; Lk 18:30; cp. Mt 19:29 (Ar. 15, 3 ζ. τοῦ μέλλοντος αἰώνος). τί ποιήσω ἵνα ζ. αἰ. κληρονομήσω; Mk 10:17; cp. Lk 18:18; 10:25; Mt 19:16f (PsSol 14:10). As a result of the Last Judgment ἀπελεύσονται οἱ δίκαιοι εἰς ζ. αἰ. Mt 25:46 (cp. PsSol 13:11); s. also Ro 2:7 (cp. 1QS 4:6–8).—Cp. also Mt 7:14; 18:8f; Mk 9:43, 45; Ro 5:17f, 21; 6:22f; ζ. ἐκ νεκρῶν life for those who have come out of the state of death 11:15.—Gal 6:8; 1 Ti 1:16; 6:12, 19; 1 Pt 3:10 (Ps 33:13); Jd 21; 2 Cl 8:4, 6; Dg 9:1, 6a. For 2 Cor 5:4 s. 1a. Of martyrs τὴν αἰώνιον ζ. ἐξαγοραζόμενοι purchasing eternal life for themselves MPol 2:3 (Mosquensis, other Gk. codd. κόλασιν). W. ἀνάπαυσις τ. μελλούσης βασιλείας 2 Cl 5:5. This life is called ἡ ὄντως ζ. the real, true life (the redundancy may derive from awareness of a distinction sometimes made in the Gr-Rom. world between real living ζωή and biological existence βίος; s., e.g., IPriene 105, 10=OGI 458, 10; cp. Cass. Dio 69, 19) 1 Ti 6:19; ζωῆς ἀληθοῦς Dg 12:4; ἡ ἐπουράνιος ζ. 2 Cl 20:5; ἀί̈διος ζ. IEph 19:3 (s. ἀί̈διος). Hope is directed toward it, ζωῆς ἐλπίς B 1:6; cp. Tit 1:2; 3:7; Hs 9, 26, 2.—The references to future glory include the foll. expressions: βίβλος or βιβλίον (τῆς) ζωῆς (s. βίβλος 2) Phil 4:3; Rv 3:5; 13:8; 17:8; 20:12, 15; 21:27; Hv 1, 3, 2. τὸ ξύλον (τῆς) ζωῆς the tree of life (4 Macc 18:16; cp. Pr 3:18; Gen 2:9; PsSol 14:3; ParJer 9:16 [δένδρον]; ApcEsdr 2:11; ApcMos 19 al.; Philo.—ξύλον 3) Rv 2:7; 22:2, 14, 19; Dg 12:3f. στέφανος τ. ζωῆς (s. Bousset, Rel.3 277f; MDibelius on Js 1:12; FCumont, Études syriennes 1917, 63–69; s. στέφανος) Js 1:12; Rv 2:10. ὕδωρ (τῆς) ζωῆς (Just., D. 19, 2 βάπτισμα; cp. ὕδωρ 2) 21:6; 22:1, 17. πηγὴ ζωῆς B 11:2 (cp. Jer 2:13; Ps 35:10; OdeSol 11:6). ζωῆς πηγαὶ ὑδάτων springs of living water Rv 7:17. For ἄρτος τῆς ζωῆς s. ἄρτος 2 end.—FBurkitt, ZNW 12, 1911, 228–30; RCharles, A Critical Hist. of the Doctrine of a Fut. Life in Israel, in Judaism and in Christianity2 1913; FLindblom, D. ewige Leben 1914; Bousset, Rel.3 269–95; JFrey, Biblica 13, ’32, 129–68.—EvDobschütz, D. Gewissheit des ew. Leb. nach d. NT: ‘Dienet einander’ 29, 1920/21, 1–8; 43–52; 65–71; 97–101; JUbbink, Het eeuwige leven bij Pls 1917; ESommerlath, D. Ursprung d. neuen Lebens nach Pls2 1926; JMüller, D. Lebensbegr. d. Hl. Pls ’40; NvArseniew, D. neue Leben nach dem Eph: Internat. Kirchl. Ztschr. 20, 1930, 230–36; EvSchrenk, D. joh. Anschauung vom ‘Leben’ 1898; JFrey, ‘Vie’ dans l’Év. de St. Jean: Biblica 1, 1920, 37–58; 211–39; RBultmann, D. Eschatol. d. Joh Ev.: Zwischen d. Zeiten 6, 1928, 1ff; HPribnow, D. joh. Anschauung v. ‘Leben’ ’34; DLyons, The Concept of Eternal Life in J ’38; JKoole, Diorama Johanneum. Ζωή: GereformTT 43, ’42, 276–84; FMussner, ΖΩΗ (Joh. lit.), diss. Munich ’52; DHill, Gk. Words and Hebrew Mngs. ’67, 163–201.—B. 285. S. βίος and Schmidt, Syn. IV 40–53. DELG s.v. ζώω 1. EDNT. M-M. TW. Sv. -
4 ἈΠΌ
ἈΠΌ, ab, ab, drückt im Allgemeinen die Entfernung von einem Gegenstande aus.
I. Als Adverbium findet es sich fast nur bei Dichtern, u. auch da wohl immer so, daß besser eine Tmesis angenommen wird: Hom. Iliad. 5, 214 ἀπ' ἐμεῖο κάρη τάμοι; 16, 82 ἀπὸ νόστον ἕλωνται; 18, 92 ἀπὸ ϑυμὸν ὀλέσσῃ; 19, 266 ἀπὸ στόμαχον κάπρου τάμε; 22, 505 φίλου ἀπὸ πατρὸς ἁμαρτών; 1, 67 ἡμῖν ἀπὸ λοιγὸν ἀμῦναι; Od. 8, 149 σκέδασον δ' ἀπὸ κήδεα ϑυμοῦ; vgl. Scholl. Herodian Iliad. 18, 92. 1, 67; – Her. 8, 89 ἀπὸ μὲν ἔϑανε ὁ στρατηγός, ἀπὸ δέ ἄλλοι.
II. Als Präposition stets mit dem gen. verbunden. Grundbedeutung: von, ab.
A. räumlich, die älteste bei Homer fast herrschende Bdtg; παρά bei Personen, ἀπό mit wenigen Ausnahmen bei Sachen, nach richtiger Unterscheidung der alten Grammatiker; vgl. z. B. Iliad. 11, 603 φϑεγξάμενος παρὰ νηός, wo das von Lehrs Quaestt. epp. p. 88 erwähnte Scholium so zu lesen ist: παρὰ νηός: οὐκ ἀντὶ τοῦ παρὰ νηί, ἀλλ' ἀντὶ τοῦ ἀπὸ τῆς νηός. – 1) von einem Orte weg, bei Verbis der Bewegung, φοβέοντο ἀπὸ νηῶν Il. 16, 304, sie flohen von den Schiffen fort; ἔῤῥιψ' ἐμαυτὴν τῆσδ' ἀπὸ πέτρας Aesch. Prom. 705; γᾶς ἀπ' Ἀσίδος ἦλϑε Pers. 262; μητρὸς ἁρπασϑεῖσ' ἄπο Eur. Hec. 513; πηδᾷ πῶλος ἃς ἀπὸ ζυγοῦ Or. 45; ἀπ' ἀλλήλων ἀπιέναι ποι Xen. Cyr. 1, 4, 28; διώκειν ἀπὸ τοῦ στρατεύματος, vom Heere fort, An. 3, 5, 9; Hom. vrbdt auch ἀπ' οὐρανόϑεν, ἀπὸ Τροίᾷϑεν: Iliad. 8, 365 ἀπ' οὐρανόϑεν προΐαλλεν; 21, 199 ὅτ' ἀπ' οὐρανόϑεν σμαραγήσῃ; Od. 11, 18 ἀπ' οὐρανόϑεν προτράπηται; 12, 381 ἀπ' οὐρανόϑεν προτραποίμην; Iliad. 24, 492 ἀπὸ Τροίηϑε μολόντα; Od. 9, 38 ἀπὸ Τροίηϑεν ἰόντι; doch kann man Tmesis annehmen, vgl. Od. 9, 259 Τροίηϑεν ἀποπλαγχϑέντες. Bes. von einem höheren Orte herab, Iliad. 5, 835 ἀφ' ἵππων ὦσε χαμᾶζε; 16, 733 ἀφ' ἵππων ἆλτο χαμᾶζε, vom Wagen herab; Il. 14, 153 εἰσεῖδε στᾶσ' ἐξ Οὐλύμποιο ἀπὸ ῥίου, schaute vom Vorgebirge herab; vgl. Eur. Troad. 523; ἀφ' ἵππων μάχεσϑαι, vom Pferde herab kämpfen, zu Pferde kämpfen; οἱ μὲν ἀφ' ἵππων, οἱ δ' ἀπὸ νηῶν ἐπιβάντες, von den Rossen, von den Schiffen herab, Il. 15, 386; Iliad. 5, 13 τὼ μὲν ἀφ' ἵπποιιν, ὁ δ' ἀπὸ χϑονὸς ὤρνυτο πεζός; μάχη ἀφ' ἵππων Her. 1, 79; ἀφ' ἵππου ϑηρεύειν Xen. An. 1, 2, 7; ἀπὸ τῶν ἵππων ἠκόντιζε Plat. Men. 93 d; λαμπὰς ἀφ' ἵππων ἔσται, ein Fackellauf zu Pferde, Rep. I, 328 a; ἀπὸ τῶν ἁρμάτων προμαχοῠντες Xen. Cyr. 3, 3, 60; ἀπὸ νεῶν πεζομαχεῖν Thuc. 4, 14; Luc. Ver. H. II, 38. Hiermit hängt zusammen: ταχὺ φεύγειν τοὺς ἀπὸ τῶν οἰκιῶν Xen. Cyr. 7, 5, 23; An. 5, 2, 24; οἱ ἀπὸ τῶν πύργων ἐπαρήξουσι Cyr. 6, 4, 18, die auf den Thürmen wer den von da herab beistehen; vgl. ἀπ' οὐδοῠ τοξάσσεται, von der Schwelle aus, indem er auf der Schwelle seinen Stand hat, Od. 22, 72. Aehnl. ἁψαμένη βρόχον ἀπὸ μελάϑρου, den Strick anknüpfen, daß er vom Gebälk herabhängt, am Gebälk befestigen, Od. 11, 278. Man vgl. noch ἀπ' αἰῶνος νέος ὤλεο, du starbst jung vom Leben hinweg, Il. 24, 725; – ἄρχομαι ἀπό τινος, von etwas anfangen, indem man davon ausgeht, Plat. Phaedr. 228 d; εἰ μέν τι ἀπ' αὐτῶν ἄλλο ἀποβήσεται, wenn etwas anderes davon ausgehen, die Folge sein wird, Prot. 351 c u. öfter; πειρατέον ἀπ' αὐτῆς τῆς ϑεοῦ Phil. 12 c; vgl. Her. 9, 66; – ἀπὸ ϑαλάσσης εἰς ϑάλασσαν Xen. Hell. 1, 3, 4, von einem Meere zum andern; ἀπὸ τραπεζῶν δειπνεῖν, von Tischen essen, Plat. Rep. II, 372 e. – 2) von einem Orte her, nur den Ursprung oder das Ausgehen von einem Orte bezeichnend, ohne daß die Entfernung dabei in Betracht kommt, ἵπποι – ποταμοῦ ἄπο Σελλήεντος Il. 2, 839, Pferde, die von dem Flusse S. her sind; wo sie gerade sind, ist gleichgültig; κωκυτοῦ δ' ἤκουσε καὶ οἰμωγῆς ἀπὸ πύργου 22, 447. So bes. oft οἱ ἀπὸ τῶν πόλεων πρέσβεις, στρατηγοί, στρατιῶται, auch οἱ ἀπὸ τῶν πόλεων allein, Xen. Hell. 7, 1, 27. Vgl. C. – 3) fern, entfernt, bei Verbis, die keine Bewegung bedeuten; Τεῦκρος πάρεστι Μυσίων ἀπὸ κρημνῶν Soph. Ai. 707 gehört zu 1). In der Bedeutung »fern« wurde und wird von Manchen anastrophirt, ἄπο, z. B. Od. 15, 517 ἀλλ' ἄπο τῶν ὑπερωίῳ ἱστὸν ὑφαίνει, s. Lehrs Quaestt. epp. p. 94 sqq. Iliad. 18. 64 ἀπὸ πτολέμοιο μένοντα; μένων ἀπὸ ἧς ἀλόχοιο, fern von seiner Gattin weilend, 2, 292; ἀπ' οὔατος ὧδε γένοιτο, fern vom Gehör, 18, 272; vgl. 20, 341; τὸν δ' ἐκίχανον ἐκτὸς ἀπὸ κλισίης Iliad. 10, 151; νούσων δ' ἑσμὸς ἀπ' ἀστῶν ἵζοι Aesch. Suppl. 667; κεῖται μοῦνος ἀπ' ἄλλων Soph. Phil. 183; ἀπὸ λέχεος Eur. Or. 185; αὐλίζεσϑαι ἀπὸ τῶν ὅπλων Thuc. 6, 64; ἀπὸ ϑαλάσσης 1, 7; ἀπὸ τοῠ Σωκράτους γεγονότε Xen. Mem. 1, 2, 25; διαλείποντες συχνὸν ἀπ' ἀλλήλων Cyr. 1, 8, 10; ἔσται οὐκ ἀπὸ τοῦ πράγματος, es wird nicht von der Sache abliegen, zur Sache gehören, Dem. 24, 6, wo die mss. ἄπο haben; gew. ist ἀπέχειν ἀπό τινος, s. das Wort; ἀπὸ οἴκου εἶναι, fern vom Hause sein, Thuc. 1, 99; ἀπ' ἀνδρὸς εἶναι, vom Manne getrennt leben, Plut. C. Graech. 4. – Man vgl. noch κεκρυμμένος ἀπ' ἄλλων, den Anderen verborgen, Od. 23, 110; ἀπὸ σκοποῦ, fern vom Ziele, das rechte Ziel verfehlend; ἀπὸ δόξης, fern von der richtigen Meinung, gegen die Erwartung: Od. 11, 344 οὐ μὰν ἧμιν ἀπὸ σκοποῦ οὐδ' ἀπὸ δόξης μυϑεῖται; Iliad. 10, 324 σοὶ δ' ἐγὼ οὐχ ἅλιος σκοπὸς ἔσσομαι, οὐδ' ἀπὸ δόξης; οὐκ ἀπὸ σκοποῦ εἴρηκεν Plat. Theaet. 179 c; ἀπ' ἐλπίδος, wider Erwarten, Aesch. Ag. 996; Soph. El. 1116; Ap. Rh. 2, 863; ἀπὸ ϑυμοῦ εἶναί τινι Il. 1, 562, dem Herzen entfremdet, verhaßt; οὐκ ἀπὸ γνώμης λέγεις Soph. Tr. 388, Herm. ἄπο; ἄπο τρόπου λέγεις Plat. Rep. V, 470 b; Theaet. 143 c; Soph. 225 a; – ἀπὸ ῥυτῆρος σπεύδειν, ohne Zügel, mit verhängtem Zügel, Soph. O. C. 904; ἀπ' ἀκάνϑης ῥόδον, Rose ohne Dornen, Mel. 2, 5 (XII, 256). Wird das Maaß der Entfernung hinzugesetzt, so steht bes. bei Sp. ἀπό vor diesem, wie schon Her. ἀπὸ σταδίων ἑκατὸν καὶ εἴκοσι τῆς Μέμφεως, wo auch der gen. des Maaßes auffällt, vgl. Plut. Philop. 4 Oth. 11.
B. Von der Zeit: von, an, seit, nach. So läßt sich auffassen Hom. Iliad. 8, 54 οἱ δ' ἄρα δεῖπνον ἕλοντο ῥίμφα, ἀπὸ δ' αὐτοῦ ϑωρήσσοντο, nach dem Mahle, so daß das Mahl der Ausgangspunkt ist; so sicht es Antiph. 1, 17 dem πρὸ δείπνου entgegen, u. nachher dafür μετὰ δεῖπνον; so ἀπὸ δείπνου γενέσϑαι Her. 6, 129 u. öfter; οἱ ἀπὸ δείπνου, die abgespeis't haben, Ar. Eccl. 726; Ath. XIII, 584 d; ἀπὸ τοῦ σιτίου πίνειν, gleich nach dem Essen trinken, Hippocr. Von den Tragg. an häufig bei Att., ἀπὸ στρατείας Aesch. Ag. 611; ἀπὸ πρώτων ἐπῶν Ar. Ran. 975; ἀπὸ ϑεάτρου, nach dem Theater, Luc. conscr. hist. 1; ἀπὸ τοῦ πάνυ ἀρχαίου, seit uralter Zeit, Thuc. 2, 15; ἀφ' οὗ γε ἄνϑρωποι γεγόναμεν Plat. Phaed. 76 c; u. bes. oft bei Xen. u. spät. Historikern; ἀπὸ γενεᾶς Xen. Cyr. 1, 2, 13; ἀπὸ παίδων 1, 2, 6; ἀφ' οὗ, seitdem, ἡμέρα πέμπτη, ἀφ' ἧς εἰσέβαλλε Hell. 4, 6, 6; ἀπὸ τοῦ κατορϑώματος τούτου Pol. 2, 31; ἀπὸ Περσῶν, seit den Zeiten der Perser, 5, 107. Dieser u. Sp., wie Plut., fügen noch oft γίγνεσϑαι hinzu, ἐπεὶ ἀπὸ τούτων ἐγένοντο Pol. 1, 24. 5, 77 u. öfter, = ἀπὸ τούτου; τὸ ἀπ' ἐκείνου, von jener Zeit an, Luc. Prom. 13, wie τὸ ἀπὸ τούτου Her. 1, 130. 3; Xen. Ages. 1, 34; τὸ ἀπὸ τοῦδε Her. 2, 99; Xen. Cyr. 4, 2, 22; τὸ ἀφ' ἑσπέρας Hell. 2, 4, 24. So ἀπὸ τῶν ἔργων τῶν στρατιωτικῶν γενόμενος, nach dem Kriegsdienst. Plut. ὁ ἀπὸ τῆς στρατηγίας, gewesener Feldherr. Ebenso bei Bezeichnungder eigtl. Tageszeiten, εὐϑὺς ἀφ' ἑσπέρας οἴχεσϑαι, mit Einbruch des Abends. Xen. An. 6, 1, 23; ἀπὸ μέσων νυκτῶν, gleich nach Mitternacht, Ar. Vesp. 218; ebenso ἀφ' ἡμέρας, ἀπὸ νυκτός, vom Anbruch des Tages an.
C. Uebh. zur Bezeichnung des Ursprungs u. Ausgangs von etwas u. ähnl. Beziehungen. 1) Abstammung, Herkunft dem Geschlechte nach; Od. 19, 163 οὐ γὰρ ἀπὸ δρυός ἐσσι παλαιφάτου, οὐδ' ἀπὸ πέτρης, du stammst nicht von der Eiche, auch nicht vom Felsen, d. h. du bist nicht von unbekannter Herkunft, womit zu vgl. der ähnl. Ausdruck οὐ μέν πως νῦν ἔστιν ἀπὸ δρυὸς οὐδ' ἀπὸ πέτρης τῷ ὀαριζέμεναι Iliad. 22. 126; γίγνονται δ' ἄρα ταί γ' ἔκ τε κρηνέων ἀπό τ' ἀλσέων ἔκ ϑ' ἱερῶν ποταμῶν Od. 10, 350; ἀπὸ δυστήνου πατρός Aesch. Sept. 1011; ἆρ' οἶσϑ' ἀφ' ὧν εἶ Soph. O. R. 415; ἀφ' ὧν αὐτὸς ἔφυν 1364, woran sich schließt τραφεὶς ἀπό τινος Ai. 1229; Eur. Ion. 262. 693. In Prosa, Her. 6, 125; οἱ ἀπ' ἐκείνων, die Nachkommen jener, Xen. Cyr. 7, 1, 45; οἱ ἀπὸ Δαμαράτου Hell. 3, 1, 4; An. 2, 1, 3; οἱ ἀφ' Ἁρμοδίου καὶ Ἀριστογείτονος Dem. Lept. 18; immer entferntere Verwandtschaft, vgl. Isocr. 12, 81 τοὺς μὲν ἀπὸ ϑεῶν τοὺς δ' ἐξ αὐτῶν τῶν ϑεῶν γεγονότας; Plat. Rep. III, 391 c τρίτος ἀπὸ Διός. Nachkomme des Zeus im dritten Gliede; ἀπὸ πατρός, ἀπὸ μητρός, von väterlicher, mütterlicher Seite; auch ε'ς ἀπὸ Σπάρτης, aus Sparta stammend, Soph. El. 691; vgl. Her. 8, 114; ἰατρός τις Σικελίας ἀπὸ γᾶς Epicrat. Ath. II, 59 c (V. 28); ἀφ' αἴματός τινος, aus dem Geblüte, Eur. Alc. 512; οἱ ἀπὸ γένους, Familienglieder, Plut. Them. 32 Dem. 30. – 2) Allgemeiner den Ursprung, den Urheber bezeichnend, wo es oft als bloße Umschreibung für den gen. erscheint, αἷμα ἀπὸ Τρώων. Troerblut, Il. 12, 431; λαχὼν ἀπὸ ληίδος αἶσαν Od. 5, 40; ὀλίγοι ἀπὸ πολλῶν Thuc. 7, 87, vgl. Her. 6, 27; – ἀπὸ ϑεοῦ εἶναι. von Gott herrühren, Od. 6. 12 ϑεῶν ἄπο μήδεα εἰδώς; 6, 18 χαρίτων ἄπο κάλλος ἔχουσαι; 8. 457 ϑεῶν ἄπο κάλλος ἔχουσα; τὰ ἀπὸ τύχης φέρειν com. Ath. 458 c; τίμοι νεώτερον βούλευμ' ἀπ' Ἀργείων ἔχεις Soph. Phil. 556. welch neueren Beschluß von den Argivern, d. i. der Argiver; οἱ ἀπ' Αἰγίσϑου φίλοι Eur. Or. 435; ἐχϑρᾶς ἀπὸ γυναικὸς κτερίσματα Soph. El. 433; βάλανος ἡ ἀπὸ τοῦ φοίνικος, Eichel von der Palme, d. i. Dattel, Xen. An. 1, 5, 10; ἡ ἀπ' αὐτῶν τιμωρία Lycurg. 79; ὄναρ ἀπὸ Διός, ein vom Zeus herrührender, gesandter Traum, Xen. An. 3, 1, 12; πρόσοδοι οἱ ἀπὸ τῶν ἐνδήμων 7, 1. 27; ὁ ἀπὸ τῶν πολεμίων φόβος, Furcht, die von den Feinden ausgcht, Furcht vor den Feinden, Cyr. 3, 3, 53; κίνδυνος ἀπό τινος Plut. Aem. P. 36; ἡ ἀπὸ τούτων χάρις Mem. 2. 7, 9; φϑόνος ἀπὸ τῶν πρώτων ἀνδρῶν Thuc. 4, 108; wohin auch die Vrbdg τρόπαιον ἀπό τινος εἱστήκει Dem. 19. 320 zu rechnen ist; vgl. noch δικαίωσις ἀπὸ τῶν ὁμοίων Thuc. 1, 141; νίκα ἀπὸ παγκρατίου Pind. I. 3, 57; δόξα ἀπό τινος Plut. Al. 4; auch τιμᾶν τινα ἀπό τινος, Einen wegen etwas ehren, C. Graech. 4. Ebenso wo der Begriff des Ausgehens noch mehr hervortritt, so daß einzelne Fälle zu A. 1) gerechnet werden können, οἱ ἀπὸ Πελοποννήσου, = οἱ Πελοποννήσιοι, Her. 8, 79; ἧκε ἡ ἀπ' Αἰγίνης τριήρης 8, 83. Oft bei Pol. οἱ ἀπὸ τῆςχώρας, οἱ ἀπὸ τῆς πόλεως, οἱ ἀπὸ τοῦ στόλου. 3, 76. Dah. τὰ ἀπό τινος. das von Jem. Ausgebende, Worte, Unternehmungen, oft gleich τά τινος. z. B. ἴστον γὰρ ἤδη τἀπ' ἐμοῠ, Ar. Plut. 100; τὰ ἀπ' ἐμοῦ. was ich zu thun habe, Soph. El. 1464; τὸ ἀπὸ σεῦ, deine Meinung, Her. 7, 101; ἐσκόπουν τὰ ἀπ' Ἀλκιβιάδου. 8, 48; προχωρεῖν τὰ ἀπὸ τῶν Ἀϑηναίων 1, 127. – 3) dah. a) beim pass., die Veranlassung, mittelbare Ursache angebend, vgl. Herm. zu Soph. El. 65, und erst bei späteren, nachlässigeren Schriftstellern geradezu = ὑπό, welches die unmittelbare Ursache bezeichnet, obwohl noch an vielen Stellen die Lesart schwankt u. ὑπό oft damit von den Abschreibern verwechselt ist; εἷς ἀπὸ πολλῶν ταχϑείς Soph. Phil. 1128, Einer von vielen abgesondert, vor vielen, nicht für gen. partitiv., vgl. 643; ἀρετὴ ἐπακτός ἐστι, ἀπό τε σοφίης κατεργασμένη καὶ νόμου ἰσχυροῠ, von Seiten der Weisheit gleichsam eingeführt, Her. 7. 102. 2, 54; πρόβουλοι. ἀραιρημένοι ἀπὸ τῶν πολίων, von den Städten gewählt u. hingesandt, 7, 192; öfter τὰ ἀπό τινος γενόμενα; vgl. ἐπράχϑη ἀπ' αὐτῶν οὐδὲν ἔργον ἀξιόλογον Thuc. 1, 17; vgl. 6, 61. 8. 48; ἀπὸ πολέμου τινὸς διεφϑάρησαν 1, 24; ἀφ' ὧν ἐκπίπτοντες 1, 12; ἀπὸ συμφορῶν διαβάλλεσϑαι, in Folge von Unglücksfällen, 5, 17; ἄλλαι γνῶμαι ἀφ' ἑκάστων ἐλέγοντο 3, 36, von Seiten, wie ἀφ' ἁπάντων ἤκουσαν γνώμην 1. 125; παρασκευὴ προεπανεσείσϑη ἀπὸ τῶν Λακεδαιμονίων 5, 17; δεδόσϑαι ἀπὸ πάντων τὴν ἡγεμονίαν ὑμῖν Aesch. 3, 98: vgl. Xen. Hell. 2, 3, 15. 7, 15; ὠφελεῖσϑαι ἀπό τινος Xen. Cyr. 1, 1, 2, wie 5, 4, 35; βλάπτεσϑαι Aeech. 3, 98; ἀπεστάλη ἀπ' ἐκείνου Plut. Sol. 4; bei Andoc. 4. 6 hat Bekk. ἀπό in ὑπό geändert. – b) die Abhängigkeit u. Anhänglichkeit ausdrückend, bei Bezeichnung von Schulen, bes. bei Sp., wo diese Schulen einen abgeschlossenen Charakter annahmen, u. dah. allgemein das Zugehören zu einer Corporation, οἱ ἀπὸ Πλάτωνος. die Anhänger des Plato, οἱ ἀπὸ Ἀκαδημίας, ἀπὸ' Στοᾶς, Akademiker, Stoiker, Luc.; Plut. οἱ ἀπὸ σκηνῆς, Schauspieler; οἱ ἀπὸ βήματος, Redner. Plut. an seni 4; οἱ ἀπὸ σφαίρας Alex. 39; οἱ ἀπὸ βουλῆς, Senatoren, Caes. 35; οἱ ἀπὸ λόγων, Gelehrte; οἱ ἀπ' Ἀριστάρχου σῆτες ἀκανϑολόγοι, spöttisch von den Grammatikern, Philipp. 44 (XI, 347). – 4) Werkzeug u. Mittel: durch, vermittelst, ἀπὸ βιοῖο πέφνεν, mit dem Bogen tödtete er, eigtl. (mit dem Pfeil) vom Bogen aus, Il. 24, 605; 12, 306 ἔβλητο ϑοῆς ἀπὸ χειρὸς ἄκοντι. vgl. 11. 675: 8, 279 τόξου ἄπο κρατεροῦ ὀλέκοντα φάλαγγας; 10, 371 οὐδέ σέ φημι δηρὸν ἐμῆς ἀπὸ χειρὸς ἀλύξειν ὄλεϑρον; σφενδόνας ἀπ' εὐμέτρου Aesch. Ag. 982: κυκλοτερὴς ὡς ἀπὸ τόρνου Her. 4, 36; τὸ ἀπὸ πρίονος καὶ πελέκεως γίγνεσϑαι τὰ ϑυρώματα Plut. de esu carn. 2, 1; ἀπὸ δυοῖν ὀνομάτοιν προσαγορεύεσϑαι, mit zwei Namen, Mar. 1. So bes. Tragg., πεύϑομαι δ' ἀπ' ὀμμάτων νόστον, mit den Augen; durch den Augenschein, Aesch. Ag. 961; ὡς ἀπ' ὀμμάτων Soph. O. C. 15 u. öfter; καλλίστων ἀπ' ὀμμάτων αἰσχρῶς τὰ κλεινὰ πεδί' ἀπώλεσας Eur. Tr. 768; ἀπὸ ληκυϑίου διαφϑερῶ Ar. Ran. 1200; λογίζεσϑαι ἀπὸ χειρός, an den Fingern abzählen, Vesp. 676; μηνύειν ἀπὸ τῶν βλεμμάτων καὶ τῶν λόγων ταῠτα Antiphan. Ath. II, 38 b; viele Verbindungen der Art werden adverbialisch, ἀπὸ γλώσσης Thuc. 7, 10; vgl. δίκαι οὐκ ἀπὸ γλώσσης Aesch. Ag. 813; ἀπὸ στόματος, mündlich, Plat. Theaet. 142 d; wie Philem. com. B. A. 436 durch ἀπὸ μνήμης erkl.; dafür sagt Cratin. ἀπὸ γλώσσης φράσω, μνημονεύω γὰρ καλῶς, Ib.; ἀφ' ἁγνοῠ στόματος Aesch. Eum. 283; ἀπὸχειρός Ar. Vesp. 676; ἀπὸ ψυχῆς κακῆς Aesch. Ag. 1643; ἀπὸ γνώμης, von Herzen, Eum. 671; ἀπὸ γνώμης σοφῆς Eur. Ion. 1313; ὅλας ἀπὸ κραδίας Theocr. 29, 4; ἀπ' οὐδενὸς δολερο ῦ νόου Her. 3, 135; ἀπ' εὐνοίας. mit gutem Herzen, Plut. Them. 12; ἀπὸ μιᾶς ὁρμῆς Thuc. 7, 71; ἀπὸ σπουδῆς. eifrig, Il. 7, 359; Ar. Equ. 541; ἀπὸ δικαιοσύνης Her. 7, 164. Aehnlich ὀξύτης σώματος ἡ ἀπὸ τῶν ποδῶν Plat. Legg. VIII, 832 e; ἀπὸ τῶν ὑμετέρων ὑμῖν πολεμεῖ συμμάχων Dem. 4, 34, von euren Bundesgenossen aus, d. i. vermittelst eurer Bundesgenossen; ἀπὸ τῶν αὐτῶν λόγων ἀποτρέπειν τινά Thuc. 6, 19; ἀπὸ ῥητορικῆς πεῖσαι Arist. rhet. 1, 1; vgl. ἡ ἀπὸ τῆς ῥητορικῆς πειϑώ Plat. Gorg. 453 b; ἡ ἀπὸ τοῦ στόματος δύναμις Conv. 215 c. Vgl. C. 2); – ζῆν ἀπό τινος, von etwas leben, Ar. Pax 825; ἀπὸ ϑήρης Her. 4, 22. 46. 103; ἀπὸ σμικρᾶς δαπάνης Thuc. 1, 91 u. öfter; ἀφ' ὧν ψυχὴ τρέφεται Plat. Prot. 313 e. Im N. T. ἐσϑίειν ἀπό τινος. So τρέφειν τὸ ναυτικὸν ἀπὸ προσόδων Thuc. 1, 187; στράτευμα συνέλεξε ἀπὸ τούτων τῶν χρημάτων, mit diesem Gelde warb er ein Heer, Xen. An. 1, 1, 9 u. öfter; βίος ἦν αὐτοῖς ἀπὸ σιδηρείας 5, 5, 1; βίον ἔχειν ἀπὸ ϑαλάττης Plut. Symp. 8, 8, 2; ähnl. ἀπὸ παντὸς κερδαίνειν Mem. 2, 9, 4; ἀφ' ὥρας ἐργάζεσϑαι, mit der Schönheit Erwerb treiben, Plut. Timol. 14; vgl. ὠφελεῖν, ὀνίνασϑαι u. ä.; oft ἀπὸ τῶν ὑπαρχόντων, z. B. ἀμύνασϑαί τινα Thuc. 6, 83; ἀπὸ τῶν παρόντων, ἀπὸ τῆς παρούσης δυνάμεως Xen. Oec. 9, 15, von dem Vorhandenen aus, nach Kräften, s. unten. – Ganz adverbial, ἀπὸ τοῦ προφανοῠς, = προφανῶς, Thuc.. 2, 93; ἀπὸ τοῦαὐτομάτου Plat. Prot. 323 c. Ebenso ἀπὸ τοῦ εὐϑέος, u. Sp. ἀπὸ κράτους, ἀπὸ σπουδῆς = σπουδαίως u. dgl. – 5) Seltener bezeichnet es den Stoff, ἀπὸ κέδρου, von Cedernholz, Theocr. ep. 7, 4; ἀπὸ γλυκερῶ μέλιτος Theocr. 15, 117; ἔνδυμα εἶχεν ἀπὸ τριχῶν καμήλου Matth. 3, 4; ähnl. ὀπώρα ἀπ' ἀμπέλου Soph. Trach. 703; βοὸς ἀφ' ἁγνῆς γάλα Aesch. Pers. 606, wo mehr das Herkommen davon hervortritt. Hierher sind Vrbdgn zu rechnen, wo es das Gewicht angiebt, στέφανος ἀπὸ πεντήκοντα ταλάντων Pol. 22, 13, u. öfter, s. στέφανος u. vgl. Dem. 18, 92, im Psephisma. – 6) wegen; auf Veranlassung; wohin manche Beispiele aus 3) u. 4) gezogen werden können, ϑαυμάζειν τινὰ ἀπό τινος, Jemand wegen etwas bewundern, ἀφ' ἑαυτοῦ, aus eigenem Antrieb, von selbst, Thuc. 8, 6; Plat. Rep. III, 409 a u. sonst; auch wird verstärkend ἕνεκα hinzugstzt, ἀπὸ βοῆς ἕνεκα von wegen des Geschreies, bloß um zu schreien, Thuc. 8, 92. Womit – 7) die Bdtg zufol ge, nach, gemäß zusammenhängt, ἀπ' ὀρνίϑων, nach dem Vogelfluge, Aesch. Ag. 160; ἀπὸ χρήσιος, nach dem Orakel, Pind. Ol. 13, 73; ϑῆλυς ἀπὸ χροιᾶς, der Farbe nach, Theocr. 16, 49; ἀπὸ τῆς ὄψεως Ἑλληνικός Antiphan. Ath. XII, 544 f; ἀπό τινος καλεῖσϑαι, wonach genannt werden, Her. 7, 74; τὴν ἐπωνυμίαν ἔχειν ἀπό τινος Thuc. 1, 46, s. καλεῖν; κρίνειν ἀπ' αὐτῶν τῶν ἔργων, nach den Handlungen (von diesen aus) urtheilen, Dem. 2, 27; εἰ ἀπὸ τῆς συνήϑους εὐηϑείας εἰσεληλυϑότες καϑεδεῖσϑε 25, 12; ἀπὸ σημείου ἑνός, auf ein Zeichen, Thuc. 2, 90; vgl. Xen. An 2, 5, 32 Pol. 5, 69; ἀπὸ κελεύσματος Thuc. 2, 92; ἀπὸ συμμαχίας αὐτόνομοι, nach dem Bündniß, 7, 57; ἀπὸ παραγγέλσεως Xen. An. 4, 1, 5; ἀπὸ τοῦ συγκειμένου Paus. 8, 10. Aehnl. οὐκ ἔμοιγε δοκεῖ ἀπὸ τούτων γε Plat. Gorg. 477 d; ὡς ἔστιν ὁρᾶν ἀπὸ τῶν στεφάνων, wie man aus den Kränzen sieht, Luc. bis acc. 23; καταμαϑεῖν ἀπό τινος, aus etwas abnehmen, Plut. Anton. 1; ἀφ' ὧν ἔγραψε, nach seiner Schrift zu urtheilen, ib. 5. – Bei ἀπὸ κυάμου καϑιστάναι ἄρχοντα Xen. Mem. 1, 2, 9, οἱ ἀπὸ τοῦ κυάμου βουλευταί Thuc. 8, 69, wie βουλὴ ἡ ἀπὸ τοῠ κυάμου, ist wohl mehr an: »vermittelst der Bohne«, durchs Loos gewählt zu denken; ἡ ἀπὸ τιμημάτων πολιτεία, die nach dem Census eingerichtete Verfassung, Plat. Rep. VIII, 550 c; vgl. ἀπὸ συμβόλων πίνειν Alexis Ath. IV, 134 c. – Unmittelbar an A 1) schleßen sich noch – 8) die Verbdgn λύειν ἀπό τινος, Hes. Th. 501; vgl. Plat. Rep. IX, 571 e; ἐλευϑεροῠν ἀπό τινος, Thuc. 2, 71; μουνωϑεῖσ' ἀπὸ πατρός, Eur. I. A. 673; – u. ἀπὸ τούτου λογιστέον, davon muß man abziehen, subtrahiren, Dem. 27, 36; wie ἀπαλείφειν ἀπὸ τοῦ, ἐγγεγραμμένου (ὀφλήματος)), 58. 50. Mit C. 4) hängt noch zusammen der bei Sp. vorkommende Ausdruck ἀπὸ γυμνῆς τῆς κεφαλῆς μάχεσϑαι, mit bloßem Haupte kämpfen; ebenso ἀπ' ὀρϑῆς τῆς κεφαλῆς, mit aufgerichtetem Haupte, ἀπὸ ψιλῆς τῆς κεραίας πλεῖν, mit nackten Spieren segeln, Lac. Tox. 19; ἀπὸ γυμνοῦ προσώπου προσλαλεῖν, Nigr. 11.
In der Zusammensetzung bedeutet ἀπό 1) weg, ab, fort, ἀποβαίνω, ἀπάγω, ἀπολύω. – 2) das Ab-, Nachlassen, Aufhören, ἀπαλγέω. ἀπεῖπον, und – 3) Fertigmachen, Vollenden, ἀπεργάζομαι. – 4) zurück, wenn die Handlung als eine Pflicht erscheint, deren man sich entledigt, ἀποδίδωμι. – 5) ein Verwandeln in etwas. Machen zu etwas, ἀπανδρόω, ἀπανϑρωπίζω. – 6) wie das α privativ. den Begriff des simplex aufhebend, ἀπόϑεος, ἀπάνϑρωπος. Zuweilen dient es nur zur Verstärkung des Verbalbegriffs. – Das ο wird von ältern Ep. vor den liquidis, vor δ u. digamma aeol., bei den Att. nur vor ρ in der Arsis lang gebraucht. Spätere brauchen lieber dann ἀπαί; – das α wird in langen Wörtern mit vielen Kürzen, wie ἀπονέεσϑαι, lang. – Ueber die Anastrophe s. Lehrs Quaestt. epp. p. 68 sqq.
-
5 ταμίας
Aταμία IG11(2).287
B100 (Delos, iii B.C.), 42(1).77.14 (Epid., ii B.C.)), ὁ: old [dialect] Att. dat. pl. ταμίᾱσιν ib.12.232.3, 237.56: [dialect] Aeol. [full] τομίαις dub. in Alc.87 ([full] ταμίαις acc. to Gramm.in PBouriant 8.16):—prop. one who carves and distributes, dispenser, steward,ταμίαι παρὰ νηυσὶν ἔσαν, σίτοιο δοτῆρες Il.19.44
, cf. Ar.V. 613 (anap.), Ostr.Bodl. i 304 (ii B.C.);τ. ἀνδράσι πλούτου Pi.O.13.7
(pl.).2 of Zeus, as the dispenser of all things to men,Ζεύς, ὅς τ' ἀνθρώπων τ. πολέμοιο τέτυκτο Il.4.84
; τ. ἀγαθῶν τε κακῶν τε Poet. ap. Pl.R. 379e; οὐκ ἔστιν πλὴν Διὸς οὐδεὶς τῶν μελλόντων τ. S.Fr.590.4 (anap.); Ζῆνα, ὃς ὅρκων θνατοῖς τ. νενόμισται controller, E.Med. 170 (anap.);τῶν ὄμβρων καὶ τῶν αὐχμῶν τοῖς ἄλλοις ὁ Ζεὺς τ. ἐστίν Isoc.11.13
; also τ. ἀνέμων, of Aeolus, Od.10.21 (hence of the lungs, τῶν πνευμάτων τῷ σώματι τ. Pl.Ti. 84d): freq. in Pi., of kings or persons in authority, controller, director, τ. Κυράνας, Σπάρτας, P.5.62, N.10.52; τ. κώμων master of the revels, I.6(5).57; τ. Διός steward or priest of Zeus, O.6.5; ταμίαι Μοισᾶν, i.e. poets, Fr.1; οἶκος τ. στεφάνων that hath store of crowns, N.6.26; also ἳν δ' αὐτῷ θανάτου τ. Hes.Fr.11; γνώμης τ. (fort. γλώσσης) one that is master of his judgement, Thgn.504; ἀμφοτέρων (sc. νοῦ καὶ γλώσσης) Id.1186; [ φιλότητος] Id.1242; ἅμα τῆς τε ἐπιθυμίας καὶ τῆς τύχης.. τ. γενέσθαι controller both of his desire and of fortune, Th.6.78; τ. τριαίνης, of Poseidon, Ar.Nu. 566 (lyr.); ἁλὸς ταμίαι lords of the sea, Critias 2.12: abs.,τὸν τ. Ἴακχον S.Ant. 1154
(lyr.).II in Prose, controller of receipts and expenditure, treasurer, paymaster,τ. τῶν βασιλέος χρημάτων Hdt.2.121
.ά, cf. X.HG3.1.27; τ. τοῦ ἱροῦ controller of the sacred treasure in the citadel of Athens, Hdt.8.51;τ. τῆς θεοῦ Pl.Lg. 774b
, Decr. ap. And.1.77; τ. τῶν τῆς θεοῦ Lex ap.D.43.71: abs., Lys.9.6, Arist.Pol. 1321b33; οἱ τῶν τῆς Ἀθηναίας τ. IG12.91.18; ταμίαι ἱερῶν χρημάτων τῆς Ἀθηναίας ib.304.2; ὁ τ. τοῦ δήμου ib.22.102.12, etc.; βουλῆς ταμίαι ib.223C7: freq. in other Greek states, SIG249.9 (Delph., iv B.C.), etc.;παρὰ ταμιῶν Ἁλικαρνασσέων PCair.Zen.36.25
(iii B.C.), cf. 317 (a).17 (iii B.C.); τὸν ἐκ τοῦ ζυτοπωλίου τ. ib.202.2 (iii B.C.). -
6 οἶκος
οἶκος, ου, ὁ (Hom.+)① houseⓐ lit.α. a dwelling Lk 11:17 (cp. πίπτω 1bβ); 12:39; 14:23 (unless οἶκ. means dining room here as Phryn. Com. [V B.C.] 66 Kock; X., Symp. 2, 18; Athen. 12, 54a); Ac 2:2; (w. ἀγροί, κτήματα) Hs 1:9. εἰς τὸν οἶκόν τινος into or to someone’s house (Judg 18:26) ἀπέρχεσθαι Mt 9:7; Mk 7:30; Lk 1:23; 5:25; εἰσέρχεσθαι Lk 1:40; 7:36; 8:41; Ac 11:12; 16:15b; ἔρχεσθαι Mk 5:38; καταβαίνειν Lk 18:14; πορεύεσθαι 5:24; ὑπάγειν Mt 9:6; Mk 2:11; 5:19; ὑποστρέφειν Lk 1:56; 8:39.—κατοικεῖν εἰς τὸν οἶκόν τινος live in someone’s house Hm 4, 4, 3; Hs 9, 1, 3. οἱ εἰς τὸν οἶκόν μου the members of my household Lk 9:61. εἰς τὸν … οἶκον ἐγένετο χαρά AcPl Ha 6, 2.—εἰς τὸν οἶκον into the house; home: ἀνάγειν Ac 16:34. ἀπέρχεσθαι Hs 9, 11, 2. ἔρχεσθαι Lk 15:6. ὑπάγειν Hs 9, 11, 6. ὑποστρέφειν Lk 7:10.—εἰς τὸν οἶκον (w. ὐποδέχεσθαι) Lk 10:38 v.l. (s. οἰκία 1a).—εἰς οἶκόν τινος to someone’s house/home Mk 8:3, 26. εἰς οἶκόν τινος τῶν ἀρχόντων Lk 14:1 (on the absence of the art. s. B-D-F §259, 1; Rob. 792).—εἰς οἶκον home (Aeschyl., Soph.; Diod S 4, 2, 1): εἰσέρχεσθαι Mk 7:17; 9:28. ἔρχεσθαι 3:20.—ἐκ τοῦ οἴκου ἐκείνου Ac 19:16.—ἐν τῷ οἴκῳ τινός in someone’s house Ac 7:20; 10:30; 11:13; Hs 6, 1, 1.—ἐν τῷ οἴκῳ in the house, at home J 11:20; Hv 5:1.—ἐν οἴκῳ at home (Strabo 13, 1, 38; UPZ 59, 5 [168 B.C.]; 74, 6; POxy 531, 3 [II A.D.]; 1 Km 19:9) Mk 2:1 (Goodsp., Probs. 52); 1 Cor 11:34; 14:35.—κατὰ τοὺς οἴκους εἰσπορεύεσθαι enter house after house Ac 8:3. κατʼ οἴκους (opp. δημοσίᾳ) from house to house i.e. in private 20:20. In the sing. κατʼ οἶκον (opp. ἐν τῷ ἱερῷ) in the various private homes (Jos., Ant. 4, 74; 163.—Diod S 17, 28, 4 κατʼ οἰκίαν ἀπολαύσαντες τῶν βρωτῶν=having enjoyed the food in their individual homes) 2:46; 5:42. ἡ κατʼ οἶκόν τινος ἐκκλησία the church in someone’s house Ro 16:5; 1 Cor 16:19; Col 4:15; Phlm 2 (s. ἐκκλησία 3bα; EJudge, The Social Pattern of Christian Groups in the First Century ’60; LWhite, House Churches: OEANE III 118–21 [lit.]). τὰ κατὰ τὸν οἶκον household affairs (Lucian, Abdic. 22) 1 Cl 1:3.β. house of any large building οἶκος τοῦ βασιλέως the king’s palace (Ael. Aristid. 32, 12 K.=12 p. 138 D.; 2 Km 11:8; 15:35; 3 Km 7:31; Jos., Ant. 9, 102) Mt 11:8. οἶκος ἐμπορίου (s. ἐμπόριον) J 2:16b. οἶκος προσευχῆς house of prayer Mt 21:13; Mk 11:17; Lk 19:46 (all three Is 56:7). οἶκ. φυλακῆς prison-house 14:7 (Is 42:7).—Esp. of God’s house (Herodas 1, 26 οἶκος τῆς θεοῦ [of Aphrodite]; IKosPH 8, 4 οἶκος τῶν θεῶν.—οἶκ. in ref. to temples as early as Eur., Phoen. 1372; Hdt. 8, 143; Pla., Phdr. 24e; ins [cp. SIG ind. IV οἶκος d; Thieme 31]; UPZ 79, 4 [II B.C.] ἐν τῷ οἴκῳ τῷ Ἄμμωνος; POxy 1380, 3 [II A.D.]; LXX; New Docs 1, 6f; 31; 139) οἶκος τοῦ θεοῦ (Jos., Bell. 4, 281) Mt 12:4; Mk 2:26; Lk 6:4. Of the temple in Jerusalem (3 Km 7:31 ὁ οἶκος κυρίου; Just., D. 86, 6 al.) ὁ οἶκός μου Mt 21:13; Mk 11:17; Lk 19:46 (all three Is 56:7). ὁ οἶκ. τοῦ πατρός μου J 2:16a; cp. Ac 7:47, 49 (Is 66:1). Specif. of the temple building (Eupolem.: 723 fgm 2, 12 Jac. [in Eus., PE 9, 34, 14]; EpArist 88; 101) μεταξὺ τοῦ θυσιαστηρίου καὶ τοῦ οἴκου between the altar and the temple building Lk 11:51. Of the heavenly sanctuary, in which Christ functions as high priest Hb 10:21 (sense bα is preferred by some here).γ. in a wider sense οἶκ. occasionally amounts to city (cp. the note on POxy 126, 4.—Jer 22:5; 12:7; TestLevi 10, 5 οἶκος … Ἰερους. κληθήσεται) Mt 23:38; Lk 13:35.ⓑ fig. (Philo, Cher. 52 ὦ ψυχή, δέον ἐν οἴκῳ θεοῦ παρθενεύεσθαι al.)α. of the Christian community as the spiritual temple of God ὡς λίθοι ζῶντες οἰκοδομεῖσθε οἶκος πνευματικός as living stones let yourselves be built up into a spiritual house 1 Pt 2:5 (ESelwyn, 1 Pt ’46, 286–91; JHElliott (s. end) 200–208). The tower, which Hermas uses as a symbol of the Christian community, is also called ὁ οἶκ. τοῦ θεοῦ: ἀποβάλλεσθαι ἀπὸ τοῦ οἴκ. τοῦ θ. Hs 9, 13, 9. Opp. εἰσέρχεσθαι εἰς τὸν οἶκ. τοῦ θεοῦ Hs 9, 14, 1.—The foll. pass. are more difficult to classify; mng. 2 (the Christians as God’s family) is poss.: ὁ οἶκ. τοῦ θεοῦ 1 Pt 4:17; ἐν οἴκῳ θεοῦ ἀναστρέφεσθαι ἥτις ἐστὶν ἐκκλησία θεοῦ ζῶντος 1 Ti 3:15.β. dwelling, habitation, of the human body (Just., D. 40, 1 τὸ πλάσμα … οἶκ. ἐγένετο τοῦ ἐμφυσήματος; Mel., P. 55, 402 τοῦ σαρκίνου οἴκου; Lucian, Gall. 17) as a habitation of hostile spirits Mt 12:44; Lk 11:24. Corresp. the gentiles are called an οἶκ. δαιμονίων 16:7.② household, family (Hom. et al.; Artem. 2, 68 p. 161, 11 μετὰ ὅλου τοῦ οἴκου; Ath. 3, 2 τὸν ὑμέτερον οἶκον) Lk 10:5; 19:9; Ac 10:2; 11:14; 16:31; 18:8. ὅλους οἴκους ἀνατρέπειν ruin whole families Tit 1:11 (cp. Gen 47:12 πᾶς ὁ οἶκος=‘the whole household’). ὁ Στεφανᾶ οἶκ. Stephanas and his family 1 Cor 1:16; ὁ Ὀνησιφόρου οἶκ. 2 Ti 1:16; 4:19. ὁ οἶκ. Ταουί̈ας ISm 13:2. Esp. freq. in Hermas: τὰ ἁμαρτήματα ὅλου τοῦ οἴκου σου the sins of your whole family Hv 1, 1, 9; cp. 1, 3, 1; 2, 3, 1; Hs 7:2. … σε καὶ τὸν οἶκ. σου v 1, 3, 2; cp. m 2:7; 5, 1, 7; Hs 7:5ff. W. τέκνα m 12, 3, 6; Hs 5, 3, 9. Cp. 1 Ti 3:4, 12 (on the subj. matter, Ocellus Luc. 47 τοὺς ἰδίους οἴκους κατὰ τρόπον οἰκονομήσουσι; Letter 58 of Apollonius of Tyana [Philostrat. I 362, 3]). ἡ τοῦ Ἐπιτρόπου σὺν ὅλῳ τῷ οἴκῳ αὐτῆς καὶ τῶν τέκνων the (widow) of Epitropus together with all her household and that of her children IPol 8:2 (Sb 7912 [ins 136 A.D.] σὺν τῷ παντὶ οἴκῳ). ἀσπάζομαι τοὺς οἴκους τῶν ἀδελφῶν μου σὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοις I greet the households of my brothers (in the faith), including their wives and children ISm 13:1. In a passage showing the influence of Num 12:7, Hb 3:2–6 contrasts the οἶκος of which Moses was a member and the οἶκος over which Christ presides (cp. SIG 22, 16f οἶκος βασιλέως; Thu 1, 129, 3 Xerxes to one ἐν ἡμετέρῳ οἴκῳ; sim. οἶκος of Augustus IGR I, 1109 [4 B.C.], cp. IV, 39b, 26 [27 B.C.]; s. MFlory, TAPA 126, ’96, 292 n. 20). Hence the words of vs. 6 οὗ (i.e. Χριστοῦ) οἶκός ἐσμεν ἡμεῖς whose household we are.—On Christians as God’s family s. also 1bα above. τοῦ ἰδίου οἴκ. προστῆναι manage one’s own household 1 Ti 3:4f; cp. vs. 12 and 5:4.—On management of an οἶκος s. X., Oeconomicus. On the general topic of family MRaepsaet-Charlier, La femme, la famille, la parenté à Rome: L’Antiquité Classique 62, ’93, 247–53.③ a whole clan or tribe of people descended fr. a common ancestor, house=descendants, nation, transf. sense fr. that of a single family (Appian, Bell. Civ. 2, 127 §531 οἴκοι μεγάλοι=famous families [of Caesar’s assassins]; Dionys. Byz. 53 p. 23, 1; LXX; Jos., Ant. 2, 202; 8, 111; SibOr 3, 167) ὁ οἶκ. Δαυίδ (3 Km 12:19; 13:2) Lk 1:27, 69 (on the probability of Semitic inscriptional evidence for the phrase ‘house of David’ s. articles pro and con in Bar 20/2, ’94, 26–39; 20/3, ’94, 30–37; 20/4, ’94, 54f; 20/6, ’94, 47; 21/2, ’95, 78f). ἐξ οἴκου καὶ πατριᾶς Δ. 2:4.—οἶκ. Ἰσραήλ Mt 10:6; 15:24; Ac 2:36; 7:42 (Am 5:25); Hb 8:10 (Jer 38:33); 1 Cl 8:3 (quot. of unknown orig.). AcPlCor 2:10. πᾶς οἶκ. Ἰσραήλ GJs 7:3 (Jer 9:25). ὁ οἶκ. Ἰς. combined w. ὁ οἶκ. Ἰούδα Hb 8:8 (Jer 38:31). οἶκ. Ἰακώβ (Ex 19:3; Is 2:5; Just., A I, 53, 4;, D. 135, 6) Lk 1:33; Ac 7:46. οἶκ. τοῦ Ἀμαλήκ 12:9.④ a house and what is in it, property, possessions, estate (Hom. et al.; s. also Hdt. 3, 53; Isaeus 7, 42; Pla., Lach. 185a; X., Oec. 1, 5; Demetr.: 722 Fgm. 1, 15 Jac.; Jos., Bell. 6, 282; Just., D. 139, 4) ἐπʼ Αἴγυπτον καὶ ὅλον τὸν οἶκον αὐτοῦ over Egypt and over all his estate Ac 7:10 (cp. Gen 41:40; Artem. 4, 61 προέστη τοῦ παντὸς οἴκου).—S. the lit. on infant baptism, e.g. GDelling, Zur Taufe von ‘Häusern’ im Urchrist., NovT 7, ’65, 285–311=Studien zum NT ’70, 288–310.—JHElliott, A Home for the Homeless ’81. B. 133; 458. Schmidt, Syn. II 508–26. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv. -
7 ἀξίως
ἀξίως adv. fr. ἄξιος (Soph., Hdt.+; ins, pap, LXX; ApcEsdr 2:20 p. 26, 12 Tdf.; EpArist 32:39; Just.; Tat. 7, 2) worthily, in a manner worthy of, suitably w. gen. in ref. to a deity or person τοῦ θεοῦ (Hyperid. 3:25 τῆς θεοῦ; Just., A I, 15, 5, D. 58, 2) 1 Th 2:12; 3J 6; cp. Pol 5:2; 1 Cl 21:1. τοῦ κυρίου Col 1:10 (on these formulas, which have many counterparts in ins relating to publicspirited pers., s. Dssm. NB 75f [BS 248f]; Nägeli 54; Thieme 21; their use in connection with ordinary Christians suggests an extraordinary status in the new order). τῶν ἁγίων Ro 16:2. ὑπηρετῶν Dg 11:1. W. gen. of thing (Diod S 1, 51, 7 τῆς ἀληθείας ἀ.; Appian, Bell. Civ. 5, 36 §146 ἀ. τῆς ἀνάγκης=in a manner corresponding to the necessity; Wsd 7:15) τοῦ εὐαγγελίου Phil 1:27. τῆς κλήσεως Eph 4:1. τῆς ἐντολῆς Pol 5:1. Without such a gen. ἀγαπᾶν τινα ἀ. love someone in a suitable manner (=‘as the pers. deserves’; cp. Thu. 3, 40, 8 κολάσατε ἀξίως τούτους. Wsd 16:1; Sir 14:11; Tat. 7, 2) MPol 17:3.—M-M. s.v. ἄξιος. -
8 ἀλιτήριος
A sinning or offending against, c. gen.,τῶν ἀλιτηρίων.. τῶν τῆς θεοῦ Ar.Eq. 445
;ἐναγεῖς καὶ ἀ. τῆς θεοῦ Th. 1.126
; but κοινὸν ἀλιτήριον τῶν ὀλωλότων.. ἁπάντων common plague of all, D.18.159;ἀλιτήριος Ἑλλάδος Aeschin.3.157
, cf. Din.1.77.2 abs., guilty, D.19.197, Lys.13.79, And.1.130; Πρωταγόρας.. ἁλιτήριος (i.e.ὁ ἀ.) Eup.146b, cf.96, Men.563.II = ἀλάστωρ, avenging spirit, Antipho 4.1.4, 4.2.8.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀλιτήριος
-
9 καταψεύδομαι
καταψεύδομαι aor. 3 sg. κατεψεύσατο (TestAbr B; Ath.) (s. ψεύδομαι; Eur. et al.; OGI 8, 14f; PFlor 382, 57; Wsd 1:11; Philo; Tat. 3, 2; Ath. 35, 1) tell lies (against) τινός in contradiction or in opposition to someone (Hyperid. 3, 18 τ. θεοῦ; Dio Chrys. 6, 17 τῆς θεοῦ; Chariton 5, 6, 10; Philostrat., Vi. Apoll. 5, 37 p. 198, 10; Sextus 367; En 104:9; TestAbr B 10 p. 114, 19 [Stone p. 76]; Jos., Bell. 6, 288) ITr 10. τινός w. ptc. foll. say falsely about someone that Dg 4:3. τινός τι charge someone falsely w. someth. (Pla., Phd. 85a, Euthyd. 283f, Rep. 2, 381d; 3, 391d al.; Philo, Op. M. 7 τοῦ θεοῦ ἀπραξίαν κ.) Hv 1, 1, 7.Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > καταψεύδομαι
-
10 στάσις
στάσις, ἡ, 1) das Stellen, Feststellen, Sp. – 2) das Stehen; – a) das Feststehen, Ggstz der Bewegung, ἡ στάσις ἀπόφασις τοῠ ἰέναι βούλεται εἶναι, Plat. Crat. 426 d; Festigkeit, Soph. 249 b; neben βάσις, im Ggstz von φορά, Crat. 437 a; von κίνησις, 251 d; τῆς αὐτῆς στάσεως ἠξιοῠτο τό τε ἀριστεῖον τῆς ϑεοῠ καὶ αἱ τιμωρίαι, Dem. 19, 272; μονὴν καὶ στάσιν ἔχειν, Pol. 4, 41, 4; die Stellung, der Ort, wo man steht, der Standort, ἔχοντες στάσιν ταύτην, ἐς τὴν ἔστημεν, Her. 9, 21. 48; bes. der Ort, Punkt, wo die Himmelsgegenden gelegen sind, στάσις τῶν ὡρέων, τοῠ νότου, τῆς μεσαμβρίης, 2, 26; der Stand, ὡς μήτε σώκειν μήτε μ' ἀκταίνειν στάσιν, Aesch. Eum. 36; τῆς στάσεως παρασύρων, Ar. Equ. 525; des Netzes, Xen. Cyn. 9, 16. – b) der Zustand, die Lage, in der man sich befindet, ἐν τῇ καλλίονι στάσει ὤν, Plat. Phaedr. 253 d; κατὰ τὴν ἐξ ἀρχῆς στάσιν ἔμενον, Pol. 2, 68, 7, u. öfter; auch ἀνέμου, Richtung des Windes, 1, 48, 2 u. sonst; – στάσις μελῶν, s. στάσιμος. – c) bes. der Aufstand, Aufruhr, das gesetzwidrige Zusammentreten Mehrerer zu gewaltsamer Durchsetzung ihres politischen Zweckes, Faktion im Staate; ἀντιάνειρα, Pind. Cl. 12, 16, das feindliche einander Gegenüberstehen, der Zwist; Theogn. 51. 779; Her. 1, 39. 60. 173 u. öfter; στάσις τ' ἐν ἀλλήλοισιν ὠροϑύνετο, Aesch. Prom. 200, vgl. Pers. 184 Eum. 933; auch ἐς λόγου στάσιν ἐπελϑεῖν, Wortstreit, Soph. Trach. 1169; στάσει νοσοῠσαν πόλιν, Eur. Hero. Für. 34, u. öfter; Ar. Ran. 359; Thuc. 1, 2. 2, 20 u. öfter; auch die aufrührerische Partei selbst, αἱ τῶν Μεγαρέων στάσεις φοβούμεναι, οἱ μέν –, οἱ δέ –, 4, 71; nach Plat. στάσις ἡ τοῠ φύσει συγγενοῠς διαφορά, Soph. 228 a, vgl. Rep. V, 470 b ἐπὶ τῇ τοῠ οἰκείου ἔχϑρᾳ στάσις κέκληται; neben ἔχϑρα, Polit. 306 b; πόλεμοι καὶ στάσεις, Phaed. 66 c; ἢ φίλους ἢ πόλιν εἰς στάσεις ἐμβάλλειν, Xen. Mem. 4, 6, 14; ἐμφύλιος στάσις καὶ ταραχή, Pol. 1, 71, 7; ἡ πρὸς ἀλλήλους φιλοτιμία καὶ στάσις, 4, 87, 9; ἡ ἐν ἀλλήλοις διαφορὰ καὶ στάσις, 6, 44, 6; στάσεις ποιεῖσϑαι πρός τινα, Isocr. 4, 79, Faktionen machen. – Allgemein, die Schaar, Aesch. Ch. 112. 451 Eum. 301. – 3) das Wägen, Abwiegen, μισϑοῠ, das Bezahlen des Lohnes, Hippocr.
-
11 μυστήριον
A mystery or secret rite: mostly in pl., τὰ μ. the mysteries, first in Heraclit.14, cf. Hdt.2.51 (of the mysteries of the Cabiri in Samothrace), etc.; esp. those of Demeter at Eleusis, A.Fr. 479, S. Fr. 804, E.Supp. 173, Ar.Ra. 887, etc.; μυστηρίοις τοῖς μείζοσιν, τοῖς ὀλείζοσιν μ., IG12.6.93,96; but usu., τὰ μεγάλα, τὰ μικρὰ μ., Sch.Ar. Pl. 846, cf. IG12.313.144, 22.1672.4, Pl.Grg. 497c, etc.;πρὸ τῶν μεγάλων μ. τὰ μικρὰ παραδοτέον Iamb.Protr.2
; ἀπιέναι πρὸ τῶν μ., i.e. before you have reached the heart of the matter, Pl.Men. 76e; τὰ τῆς θεοῦ (sc. Μεγάλης Μητρὸς)μ. OGI540.21
(Pessinus, i A.D.);οἱ θεοὶ οἷς τὰ μ. ἐπιτελεῖται IG5(1).1390.2
(Andania, i B.C.);τὰ μ. ποιεῖν And.1.11
, Lys.14.42, cf. Th.6.28 ([voice] Pass.); μ. ἐρεῖν And.l.c.: later in sg., PMag.Leid.W.3.42 (ii/iii A.D.).2 mystic implements and ornaments,σεμνὰ στεμμάτων μυστήρια E.Supp. 470
; esp. properties, such as were carried to Eleusis at the celebration of the mysteries, ὄνος ἄγω μυστήρια, prov. of an over-loaded beast, Ar.Ra. 159.b later, object used in magical rites, talisman,δότε πνεῦμα τῷ ὑπ' ἐμοῦ κατεσκευασμένῳ μ. PMag.Leid.V.10.19
(iii/iv A.D.).3 metaph.,ὕπνος, τὰ μικρὰ τοῦ θανάτου μ. Mnesim.11
; τῆς Ῥωμαίων ἀρχῆς σεμνὸν μ., of the military sacramentum, Hdn.8.7.4: generally, mystery, secret, Pl.Tht. 156a; , cf. LXX Si.27.16, To.12.7; προσήγγειλε τὰ μ. τοῖς πολεμίοις ib.2 Ma.13.21;μυστήρια βίου Sor.1.3
; τοὐμὸν τὸ μ. [ the remedy] is my secret, Aret.CD2.7: hence, of a medicine, Gal.13.96, Alex.Trall. 5.4.4 secret revealed by God, i.e. religious or mystical truth, Corp. Herm.1.16, etc.;τὰ μ. τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν Ev.Matt.13.11
;πνεύματι λαλεῖν μυστήρια 1 Ep.Cor.14.2
; τὸ μ. τῆς ἀνομίας the mystery of iniquity, 2 Ep.Thess.2.7;τὸν Ἀντιπάτρου βίον οὐκ ἂν ἁμάρτοιτις εἰπὼν κακίας μ. J.BJ1.24.1
; esp. of the Gospel or parts of it,τὸ μ. τοῦ εὐαγγελίου Ep.Eph.6.19
, cf. 3.9, Ep.Col.1.26, al.; symbol,τὸ μ. τῶν ἑπτὰ ἀστέρων Apoc.1.20
, cf. 17.7.5 σύνηθές τι μ. some vulgar superstition, Sor.1.4.II Dionysius the tyrant called mouse-holes μυστήρια ([etym.] μῦς, τηρεῖν), Ath.3.98d.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > μυστήριον
-
12 προθεσμία
A day appointed beforehand, a fixed or limited time, within which money was to be paid, actions brought, claims made, elections held, etc., and if this period was allowed to expire, no further proceedings were allowed, D.36.25, Aeschin.1.39; ἐὰν ἡ π. ἐξήκῃ is past, IG12.41.9;τριετὴς π. Pl.Lg. 954d
, cf. D.38.27, Paus.4.5.10.2 generally, fixed or appointed time,προθεσμίας οὔσης τῷ κινδύνῳ Lys.7.17
;π. ἀδικημάτων Id.13.83
;μηδεμίαν εἶναι π. τῆς ἐπιλήψεως Pl.Lg. 954e
; , cf.Ep.Gal.4.2, OGI509.21 (Aphrodisias, ii A.D.);οὐκ ἐτήρησε τὴν π. τῆς θεοῦ Supp.Epigr.4.649
(Lydia, ii A.D.); π. φυσικὴ [ νόσου] natural period, Gal.1.289;ἡ π. τῆς καθάρσεως Sor.2.10
, cf. 1.21, al.: pl., τρεῖς τοῦ μηνὸς ἀρχαὶ καὶ π. (Kalends, Nones and Ides) Plu.2.269b;προθεσμίας ὁριζομένους ἑορτάς Luc.Nigr.27
.3 occasion of delay, J.AJ15.5.1.II προθέσμιος, α, ον, Adj. foreappointed, Ἔφεσος, ἡ π. τῶν γάμων (sc. πόλις) Ach. Tat.5.21.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προθεσμία
-
13 σχῆμα
σχῆμα, τό, wie das lat. habitus, – a) Haltung, Stellung, Miene, Gestalt; Aesch. Spt. 479; ϑηρός, Eur. Rhes. 209; λεαίνης, Hel. 385; μορφῆς σχήματα, I. T. 292; τρίγωνον, Pol. 1, 42, 3; die Schlachtordnung, Xen. An. 1, 10, 10. – b) übh. die ganze Art zu sein, sich zu zeigen, der äußere Anstand, der Aufzug, σχῆμα μὲν γὰρ Ἑλλάδος στολῆς ὑπάρχει, Soph. Phil. 223; τύραννον σχῆμ' ἔχων, Ant. 1154; auch ὦ σχῆμα πέτρας δίπυλον, 940; ἐς ἄλλο σχῆμ' ἀποστάντες βίου, Eur. Med. 1039; Ar. u. in Prosa: σχῆμα πολιτείας, Plat. Polit. 291 d; τὸ τῆς ϑεοῦ σχῆμα καὶ ἄγαλμα, Critia. 110 b, u. öfter; ἄφοβον σχῆμα δεικνύναι, Xen. Cyr. 6, 4, 20; bes. auch vornehme, stolze Haltung, edler, würdevoller Anstand, Prunk, τῆς ἀρχῆς, Plat. Legg. III, 685 c; τὸ σὸν σχῆμα ὃ σὺ περιβέβλησαι, Xen. Oec. 2, 4; οὐ κατὰ σχῆμα φέρειν τι, nicht mit Anstand tragen, Pol. 3, 85, 9. – Dah. der äußere Schein, Vorwand, Thuc. 8, 89; σχήματι ξενίας, Plut. Dio 16; auch die Rolle, μεταβαλεῖν τὸ σχῆμα, Plat. Alc. I, 135 d; von Dingen, Zustand, πόλεως, Thuc. 6, 89. – Bei Thieren = Rüstung, Geschirr, Zeug, Xen. u. A. – Bei den Rhett. und Gramm. rhetorische u. grammatische Figur, Rede- und Wortfigur; auch die Darstellung einer Versart durch die Länge- und Kürzezeichen. – Uebh. Grundriß, Entwurf, Plat. Rep. II, 365 c.
-
14 ἀπο-λείπω
ἀπο-λείπω, 1) übrig lassen, zurücklassen, z. B. Speisen, Od. 9, 292; selten in Prosa, wo καταλείπειν in dieser Bdtg üblicher. – 2) verlassen, bes. im Unglück verlassen, einen Ort unvertheidigt lassen, δόμον Il. 12, 169; τῆς ϑεοῦ ἀπολελοιπυίης τὴν ἀκρόπολιν Her. 8, 41; τετρωμένον Plat. Conv. 220 e; vgl. Xen. Cyr. 7, 1, 29; den Mann verlassen, von der Frau, Dem. 30, 4; τόξοις ἀπὸ ψυχὰν λιπών Pind. P. 3, 101, wie Soph. Phil. 1143; βίον Xen. Mem. 4, 8, 1; τὴν ἀγοράν, d. i. nicht mehr auf dem Markt erscheinen, Plut. Pomp. 23; auch außer Acht lassen, unterlassen, γοητείας, προϑυμίας οὐδέν, Plat. Rep. X, 602 d Conv. 210 a; Thuc. 8, 22; ὕβρεως οὐδ' ὁτιοῠν ἀπέλιπον Dem. 54, 4. – 3) im Wettlauf hinter sich zurücklassen, Xen. Cyr. 8, 3, 25; dah. übertreffen, τοσοῠτον τοὺς ἄλλους ἀπολέλοιπε, ὥστε Isocr. 4, 50. Aehnl. fehlen lassen, z. B. ἀπὸ τεσσέρων πηχέων ἀπολείπουσα τρεῖς δακτύλους, sie hatte vier Ellen weniger drei Zoll, Her. 1, 60, vgl. 1, 117. – 4) absol. intrans., davon gehen, Her. 2, 14. 22, wo der accus. aus dem Zusammenhang sich ergiebt; ἐκ Συρακουσῶν, d. i. Syrakus verlassen, Thuc. 5, 4; ἐκ τῶν Μηδικῶν, aus dem Perserkrieg abziehen, 3, 10; ὅϑεν ἀπέλιπον, von wo ich (im Reden) abgeschweift war, Is. 5, 11; Plat. Gorg. 497 c u. sonst; ἔνϑεν λέγων ἀπέλιπες Xen. oec. 6, 1; bei Maaßbestimmungen, entfernt sein, ὡς πλέ ϑρον Xen. An. 6, 3, 11 u. öfter; ἀρετῆς Plat. Lach. 199 d; μικρὸν ἀπολείπω ποιεῖν τι, ich bin nicht weit entfernt, es zu thun, Plut.; ἡ πόλις μικρὸν ἀπέλιπεν ἔρημος εἶναι Timol. 1; τοῦ πολέμου μικρὸν ἀπολείποντος συνῃρῆσϑαι ib. 9; μικρὸν ἀπέλιπον διακόσιαι γενέσϑαι, es waren beinahe 200, Thuc. 7, 70; Her. 7, 9, 1; – verbraucht werden, ausgehen, τάων ὁὔ ποτε καρπὸς ἀπόλλυται οὐδ' ἀπολείπει Od. 7, 117; ὑποδήματα, abgehen, Xen. An. 4, 5, 14; zurückbleiben, wie Her. 7, 221 auch ἀπελίπετο braucht. – Gew. aber so – 5) pass., a) ἀπολείπεσϑαί τινος, hinter Einem zurückbleiben, ihm nicht folgen können, Xen. Cyr. 3, 1, 42 u. öfter; mit τὸ (τοῦ v. l.) μὴ ἀκολουϑεῖν Cyr. 5, 1, 24; πολὺ τῆς ἀληϑείας Her. 2, 106, wie Pol. 1, 4; τῶν καιρῶν, sie nicht zweckmäßig benutzen, Isocr. 3, 19; Dem. 34, 38; τῶν πραγμάτων, die Lage der Dinge nicht durchschauen, 27, 2; τῶν ἐμαυτοῦ κακῶν, nichts davon ahnen, Lys. 1, 15. – b) sich entfernen, verlassen, ἀλλήλων Plat. Conv. 192 d; συνουσίας Tim. 17 a. – c) beraubt werden, Soph. El. 1160; Eur. Or. 216 Med. 35.
-
15 ἄ-δυτος
ἄ-δυτος, nicht zu betreten, ϑησαυρός Pind. Ol. 11, 4; κτέανα Eur. Andr. 1033; bes. von heiligen Orten, dah. τὸ ἄδυτον das innerste Heiligthum des Tempels, Hom. zweimal, Il. 5, 448. 512; Pind. OI. 7, 32; Eur. Iph. T. 1257 ϑέσφατα; τῆς ϑεοῦ Her. 5, 72 u. öfter; übtr. τῆς βίβλου Plat. Theaet. 162 a; auch ὁ ἄδυτος H. h. Merc. 247. – In Aegypten sind ἄδυτα unterirdische Gemächer im Innersten des Tempels; εἰς τὰ ἄδ. κατελϑεῖν Luc. Gall. 18; D. L. 8, 3.
-
16 εκνευω
1) отклоняться в сторону(τῆς ὁδοῦ Plut.)
τῇ κεφαλῇ ἐκνεύσας Xen. — отведя в сторону голову, т.е. уклонившись от удара;ἐ. ἄνω Xen. — (о лошади) дергать головой вверх2) огибать(πάγον Anth.)
3) устремляться, бросаться(εἰς οὖδας Eur.)
4) поворачивать, перен. обращаться, склоняться(εἰς τὸ τῆς θεοῦ, sc. ἱερόν Eur.)
εἰς θάνατον ἐ. Eur. — быть на краю смерти5) подавать знак удалиться(ἐ. τινὰ ἀποστῆναι πρόσω Eur.)
-
17 εναγης
2[ἄγος]1) отягощенный тяжелым преступлением, пораженный проклятием(τοὺς ἐναγέας ἐπιλέγειν τινάς Her.; ἐ. καὴ ἀλιτήριος τῆς θεοῦ Thuc.; ἐ. καὴ μιαρός Plut.)
ἐ. ἔστω τοῦ Ἀπόλλωνος καὴ τῆς Ἀρτέμιδος Aeschin. — да поразит его проклятие Аполлона и Артемиды2) приносимый по обету(θεοῖς ἐναγέα τέλεα Aesch.)
3) связавший себя клятвой(φίλος Soph.)
-
18 ἀριστεῖα
A the meed of valour,ἀ. διδόναι τῷ ἀξιωτάτῳ Hdt.8.123
, cf. 124; ἀπαίτεε τοὺς Αἰγινήτας τὰ ἀ. demanded of them the reward (they had received) for prowess, ib. 122;τὰ ἀ. τῆς νίκης φέρεσθαι Hp.
Aër.23, cf. S.Aj. 464, Pl.Lg. 919e, Isoc.9.16, etc.; ἀ. τῆς θεοῦ offered to her, IG2.652A30, al.; ἀριστεῖον τῷ θεῷ ib.814a A 32, cf. SIG 276 A 9 (Delph.), D.22.72: less freq. in sg. in same sense, Hdt.8.11, Luc.D Deor.22.3.2 in sg., monument of valour, memorial,τοῦ πρὸς τοὺς βαρβάρους πολέμου D.19.272
, cf. 59.97.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀριστεῖα
-
19 ἐπωνυμία
A derived or significant name, as Ἔπαφος, A.Supp.45 (lyr.); Πολυνείκης, Id.Th. 829 (lyr.); ἐ. ποιεῖσθαι ἀπό or ἐπί τινος, Hdt.2.42, 1.94 ;ὅθεν ἔθεντο τὰς ἐ. Id.4.45
; ἔχειν ἐ. ἐπί τινος ibid.;καλεῖσθαι ἐ. ἐπί τινος Id.1.14
;κατὰ τὴν ἐ. τινὸς κληθῆναι Id.1.173
; ἐ. ἔχειν or σχεῖν τινός, Id.4.15, Pl.Criti. 114a ; ἐ. ἀπό τινος ἔχειν, ἐγκαταλιπεῖν, λαβεῖν, Hdt.7.121, Th.2.102, Pl.Phdr. 238c ; τῆς θεοῦ ἐπωνυμίας ἄξιος the name derived from her, Id.Lg. 626d ; τὴν τῇδε ἐ. αὐτοῦ its namesake here, Id.Phdr. 250e ;ἐ. ἀφ' ἑαυτῶν παρέχεσθαι Th.1.3
; but ἐ. σχεῖν χώρας to have the naming of it, i.e. have it named after one, ib.9 ;ἐ. τινὶ Μαργίτην τίθεσθαι
as a nickname,Aeschin.
3.160 ;προσείληφε τὴν ἐ...συκοφάντης Id.2.99
;ἔχουσα τὴν ἐ. τὴν τοῦ ὃ ἔστιν Pl.Phd. 92d
: folld. by inf., ἐ. ἔχει σμικρός τε καὶ μέγας εἶναι he has the name of being, ib. 102c ;ἀποβαιεῖν τὴν ἐ. τὸ.. καλὸς κἀγαθὸς κεκλῆσθαι X.Oec.12.2
;ἐ. ἔχοντος Θασίου εἶναι Hdt.2.44
: acc. as Adv., Ὀλυμπίῳ ἐπωνυμίην θύειν by surname, ibid.;ἀπὸ τῆς κυψέλης ἐ. Κύψελος οὔνομα ἐτέθη Id.5.92
.έ.2 generally, name, title,θεῶν -ίαι Id.2.4
, cf. Pl.R. 394a, PHal.1.251 (iii B.C.), etc.;συγγραμμάτων Sor.Vit.Hippocr.13
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπωνυμία
-
20 προθεσμία
προθεσμία, ας, ἡ (Lysias, Pla.+; ins [e.g. IG V/1, 550, 12; also the ins in JZingerle, Hlg. Recht: JÖAI 23, 1926, col. 23f οὐκ ἐτήρησε τὴν προθεσμίαν τῆς θεοῦ]; pap [e.g. POxy 2732, 19: 154 A.D.; 2754, 6: III A.D. πάλαι τοῦ διαλογισμοῦ τὴν προθεσμίαν εἰδότες=having known long ago the time fixed for the circuit court]; Sym.; Philo; Jos., Bell. 2, 633, Ant. 12, 201. Loanw. in rabb.—Subst. fem. of προθέσμιος, α, ον; ἡμέρα is to be supplied) a point of time set in advance, appointed day, fixed/limited time, of the day when a son reaches his majority ἄχρι τῆς προθεσμίας τοῦ πατρός until the time set by the father Gal 4:2. It is uncertain whether Paul is referring here to certain legal measures which gave the father the right to fix the date when his son would come of age, or whether he is rounding out his comparison w. details that occur to him at the moment, as he so oft. does (though there was a προθεσμία τοῦ πατρός for the coming of age of humankind in general; the parallel phrase, τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, vs. 4 is used oft. in the pap of contractual termination; see s.v. πληρόω 2).—DELG s.v. τίθημι.
См. также в других словарях:
Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής — Επίσημη ονομασία: Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Συντομευμένη ονομασία: ΗΠΑ (USA) Έκταση: 9.629.091 τ. χλμ Πληθυσμός: 278.058.881 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Ουάσινγκτον (6.068.996 κάτ. το 2002)Κράτος της Βόρειας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τον… … Dictionary of Greek
Κιβωτός της Διαθήκης — Ιερό σκεύος των Εβραίων κατά την αρχαιότητα, που αναφέρεται και ως κιβωτός του Μαρτυρίου. Επρόκειτο για ένα κιβώτιο από ξύλο ακακίας, μήκους περίπου 1,10 μ., πλάτους 0,67 μ. και ύψους 0,67 μ. Ήταν επενδεδυμένο με χρυσό και στην κορυφή έφερε… … Dictionary of Greek
αμνός του Θεού — Η λέξη αμνός χρησιμοποιείται συμβολικά στη χριστιανική τέχνη και στη λειτουργική. Στην Παλαιά Διαθήκη, η λέξη χρησιμοποιείται και στην κυριολεξία της. Στη συμβολική της έννοια είναι προσωνυμία του Μεσσία, για την πραότητα και την ανεξικακία του.… … Dictionary of Greek
επιφάνεια — I (Γεωμ.). Όρος που χαρακτηρίζει για τον συνηθισμένο χώρο κάθε σύνολο από σημεία (x, ψ, z) του χώρου με x = x (u, υ), ψ = ψ (u, υ), z = z (u, υ), όπου οι συναρτήσεις: (1) χ (u, υ), ψ (u, υ), z (u, υ) νοούνται ορισμένες σε ένα υποσύνολο του… … Dictionary of Greek
κανηφόρος — Κατά την αρχαιότητα η παρθένος που κρατούσε κάνιστρο, στο οποίο τοποθετούσαν τα διάφορα αντικείμενα της θυσίας (στέφανος, μαχαίρι, λιβανωτό κλπ.) για να μεταφερθούν μέχρι τον βωμό. Στην Αθήνα χρέη κ. εκτελούσε συνήθως η κόρη εκείνου που θυσίαζε… … Dictionary of Greek
σκάφη — Ορεινός οικισμός (95 κάτ., υψόμ. 520 μ.), στην επαρχία Σελίνου του νομού Χανίων. Είναι έδρα της ομώνυμης κοινότητας (9 τ. χλμ., 199 κάτ.), στην οποία ανήκουν και άλλοι δύο οικισμοί, η Πέρα Σκάφη (68 κάτ., υψόμ. 500 μ.) και το Αργαστήρι (36 κάτ.,… … Dictionary of Greek
REDITUS — a pensione et mercede quî differat vide supra Pensio. Atheniensium Reip. annui, sex mille erant talenta ducentis quinquaginta minus, Polyb. l. 2. quae pecunia a Quaestoribus decem, e Pentacosiomedimnorum numero, electis. administrabatur.… … Hofmann J. Lexicon universale
ATHYR — mensis anni Aegyptiaci, Iunio Romanorum respondens, quô dicunt Osiridem ἀφανιςθῆναι periisse. Itaque Sacerdotes hôc mense Βοῦν διάχρυσον ἱματίῳ μέλανι βυςςίνῳ περιβάλλοντες ἐπὶ πένθει τῆς θεοῦ δεικνύουσι, Βοὔν γὰρ Ο᾿σίριδος εἰκόνα νομίζουσι.… … Hofmann J. Lexicon universale
BUCOLICA Carmina — a bobus dicta, inter Pastoralia praecipuâ olim laude ferebantur. Cuius poeseos inventum Persatum tempore metiuntur, cum Graeciam premerent. tunc enim Dianae Caryatidis sacris, quae a virginibus fieri consueverant, intermissis, agreftium aliquor… … Hofmann J. Lexicon universale
PANATHENAEA — Erichthonius Vulcani filius Minervae festum instituit, et Α᾿θήναια vasi dicas Minervalia, vocavit. Harpocration, Η῎γαγε δὲ τὴν ἑορτὴν ὁ Ε᾿ριχθόνιος ὁ Η῾φαίςτου, καθά φασιν Ε῾λλάνικός τε καὶ Α᾿νδροτιὼν, ἑκάτερος εν πρώτῃ Α᾿τθίδος πρὸ τούτου δὲ… … Hofmann J. Lexicon universale
δαιτυμών — ( όνος), ο (AM) όποιος παρακάθεται σε γεύμα, ο ομοτράπεζος μσν. (για πνευματική τροφή) όποιος γεύεται, όποιος απολαμβάνει κάτι («οἱ δαιτυμόνες τῆς θεοῡ τροφῆς») αρχ. 1. όποιος φέρνει μαζί του σε κοινό γεύμα το δικό του φαγητό 2. ο τρεφόμενος με… … Dictionary of Greek
